Płaca minimalna w Niemczech ? Nowe regulacje dotyczą także polskich przewoźników

Od kilku tygodni w Polsce na forum transportowym wrze dyskusja na temat niemieckich przepisów, określających płacę minimalną dla pracowników w wysokości 8,50 euro za godzinę. Regulacja weszła w życie z dniem 01 stycznia 2015 roku i obowiązuje nie tylko niemieckich pracodawców, ale także podmioty delegujące pracowników do pracy na terenie Niemiec; w tym kierowców w transporcie międzynarodowym. Część polskich przedsiębiorców jest zaniepokojona nowymi wymogami, które mają dotyczyć wszystkich firm, wykonujących usługi transportowe (zarówno w tranzycie, jak i kabotażu). Grono specjalistów twierdzi jednak, że jest to niepotrzebna panika, gdyż polscy kierowcy wykonujący przewozy pojazdami zarejestrowanymi w Polsce na postawie polskiej licencji nie są pracownikami delegowanymi do pracy w Niemczech, a tylko pracownikami w podróży służbowej, w związku z czym nie obejmuje ich nowelizacja ustawy. Jakie są zatem fakty?

Czym jest MiLoG i kogo obowiązuje?

MiLoG (Mindeslohngesetz) to federalna ustawa o płacy minimalnej, która ustaliła jedną, powszechnie obowiązującą kwotę wynagrodzenia na poziomie 8,5 EUR brutto za każdą godzinę pracy na całym obszarze RFN. Płaca minimalna musi zostać wypłacona pracownikowi najpóźniej ostatniego dnia pracy banku, w miesiącu następującym po miesiącu, w którym została wykonana dana praca. Opóźniona płatność wynagrodzenia minimalnego stanowi wykroczenie podlegające grzywnie.

Celem nowej regulacji jest zapewnienie pracownikom odpowiednich warunków pracy, ochrona pracowników przed nieproporcjonalnie niskimi płacami oraz zapobieganie konkurowaniu przedsiębiorstw poprzez zaniżanie płac na szkodę pracownika.

Z oficjalnych źródeł wiadomo już, że niestety zmiany w płacy minimalnej dotkną także polskie firmy transportowe, usługowe i agencje pracy tymczasowej, funkcjonujące zlecenia na niemieckim rynku.

Jeśli chodzi o sektor transportowy nowy przepis ma zastosowanie do wszystkich niemieckich i zagranicznych operatorów transportu wykonujących działalność transportową na terytorium Niemiec (kabotaż, międzynarodowe operacje transportowe do i z Niemiec oraz tranzyt) i dotyczy zarówno pracowników delegowanych, jak i tych w podróży służbowej.

Przepisy przewidują odpowiedzialność zamawiającego usługę za przestrzeganie obowiązku zapewnienia płacy minimalnej przez przyjmujących zamówienie (zleceniobiorców i ich podwykonawców). Pracownik może żądać rekompensaty nie tylko od swojego pracodawcy, ale również od głównego zleceniodawcy z Niemiec za naruszenia jego prawa do otrzymania wynagrodzenia minimalnego.

Za korzystanie z usług pracowników delegowanych bez zapewnienia im wynagrodzenia minimalnego, może być nałożona kara pieniężna do 500 000 EUR (w przypadku mniejszych przewinień 30 000 EUR). W związku z powyższym niemieccy załadowcy wymagają już od polskich przewoźników dodatkowego oświadczenia, podpisanego przez kierowcę, informującego o fakcie otrzymywania przez niego wynagrodzenia minimalnego. I choć dla wielu obowiązek ten wynika z niezrozumienia przepisów, to jednak jest on zgodny z prawem.

Obowiązek powiadamiania Urzędów Celnych przed rozpoczęciem operacji transportowej

Ustawa przewiduje także obowiązek zgłaszania do niemieckich Urzędów Celnych pracowników świadczących pracę w transporcie towarów, spedycji i logistyce dla podmiotów zagranicznych delegujących do pracy w Niemczech. Wszyscy zagraniczni operatorzy transportu muszą zatem powiadamiać Bundesfinanzdirektion West w Kolonii przed rozpoczęciem operacji transportowej na terytorium Niemiec o tym fakcie. Powiadomienie pisemnie w języku niemieckim należy przesłać faksem po numer +49 (0) 221 964 870. Powinno ono zawierać nazwisko, imię i datę urodzenia pracownika, datę rozpoczęcia i przewidywany czas trwania operacji transportowej na terytorium Niemiec oraz adres, gdzie będą przechowywane dokumenty. Pracodawca musi rejestrować rozpoczęcie, zakończenie operacji transportowej oraz ilość godzin przepracowanych na terytorium Niemiec najpóźniej w ciągu 7 dni po wykonaniu operacji transportowej. Dokumentacja płacowa musi być przechowywana przez co najmniej 2 lata na terytorium Niemiec lub na terytorium innego kraju i musi zostać zapewniony łatwy do niej dostęp.

Obowiązek powiadamiania właściwych organów wynika z ustawy o zwalczaniu nielegalnego zatrudnienia. Za egzekwowanie przepisu jest odpowiedzialna niemiecka Administracja Celna .

WPHI w Berlinie potwierdza obowiązek stosowania stawki minimalnej dla polskich kierowców

Mimo licznych rozbieżności w interpretacji przepisów (braku rozróżnienia pojęć ?delegowany? i ?będący w podróży służbowej?) oraz stanowczych protestów i wątpliwości ze strony Zrzeszenia Międzynarodowych Przewoźników Drogowych w Polsce oraz IRU, sprawa kontrowersji wokół niemieckiej legislacji została chyba ostatecznie rozwiana 30.12.2014 roku. Wtedy to Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Berlinie poinformował na swojej stronie internetowej, iż Federalne Ministerstwo Finansów potwierdziło obowiązek naliczania wynagrodzenia za pracę kierowców wg stawki minimalnej także dla polskich kierowców ciężarówek i busów w tranzycie, jeździe docelowej oraz kabotażu na terenie Niemiec od 1.01.2015 roku. Ma tu obowiązywać zasada terytorialna, bez rozróżnienia pojęć ?delegowany? i ?będący w podróży służbowej?. Regulacje niemieckie są w tym zakresie zgodne z prawem UE.

WPHI informuj także, że do czasu rozstrzygnięć kwestii objęcia nowymi regulacjami firm przewozowych na poziomie KE czy właściwych sądów niemieckich, interpretacje ekspertów kwestionujące stosowanie tych przepisów wobec zagranicznych (w tym polskich) przewoźników, nie są dla niemieckich służb kontrolujących egzekwujących ww. ustawę obowiązującą wykładnią prawa.

Można się tylko spodziewać, że w najbliższych tygodniach/miesiącach do niemieckich sądów trafi wiele spraw związanych ze spornymi przepisami.

Uwaga!!! Wynegocjowane wcześniej stawki branżowe dla pracowników użyczanych/tymczasowych pozostaną w mocy do końca obowiązywania dotychczasowych układów zbiorowych. Okres obowiązywania układu skończy się po 01.01. 2017 roku i pracownicy tymczasowi, bez względu na region Niemiec, będą podlegać nowym przepisom.

Podsumowując

Z Nowym Rokiem w Niemczech została wprowadzona jednolita ustawowa płaca minimalna, którą ustalono na poziomie 8,5 EUR brutto za godzinę (na całym obszarze RFN). Obowiązuje ona zarówno niemieckich pracodawców, jak i podmioty delegujące pracowników do pracy na terenie Niemiec (dotyczy również pracowników w podróży służbowej). Wynika z tego, że także polscy przedsiębiorcy transportowi świadczący usługi transportowe na tym rynku muszą stosować się do nowych przepisów, co tworzy swego rodzaju precedens.

Dla wielu polskich przewoźników może to niestety oznaczać wyeliminowanie z rynku (wyrównanie stawek zniszczy ich konkurencyjność i wpłynie na ich pozycję lidera w przewozach drogowych); w najlepszym przypadku spowoduje zwiększenie wydatków. Oprócz tego wywoła też znaczne problemy prawne, gdyż w myśl przepisów polskiego Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej pracownikowi delegowanemu nie przysługuje możliwość przyznawania zwrotów kosztów podróży służbowych. Wielu pracodawców domaga się już zdecydowanej reakcji ze strony naszego rządu.

Informacja za www.berlin.trade.gov.pl, www.zmpd.pl, www.spft.pl