Długi w branży transportowej – jak sobie z nimi radzić?
Branża TSL to jedna z głównych gałęzi gospodarki – działa w niej ok. 125 tys. firm i 700 tys. pracowników, co przekłada się na 6% polskiego PKB. Oprócz tego, warunkuje prawidłowe funkcjonowanie pozostałych branż – m.in. przemysłowej, budowlanej, rolniczej, spożywczej, farmaceutycznej itd. Ponieważ transport ma ogromny wpływ na funkcjonowanie i rozwój gospodarczy kraju, jego zła kondycja może negatywnie wpłynąć na cały rynek. Główną przyczyną problemów w branży TSL są zadłużenia, które według Krajowego Rejestru Długów od początku pandemii wzrosły aż o 27%.
- Jaki jest powód zadłużeń w firmach transportowych?
- Długi branży transportowej – jak im zapobiec?
- Prognozy na rok 2022
Jaki jest powód zadłużeń w firmach transportowych?
Według raportu Krajowego Rejestru Długów, w marcu 2020 roku średnie zadłużenie jednego dłużnika z branży TSL wynosiło 43 196,39 zł – pod koniec 2021 roku było to już 52 615,31 zł. Głównym powodem wzrostu zadłużeń w tym sektorze jest oczywiście koronawirus.
Pomimo tego, że według wielu ekspertów pandemia powoli odpuszcza, a większość krajów rezygnuje z obostrzeń, obowiązkowych testów na obecność COVID czy certyfikatów szczepień, przewoźnicy nadal odczuwają skutki związane z koronawirusem. 2021 rok charakteryzował się ograniczoną przepustowością łańcucha dostaw głównie z uwagi na niedobór kierowców. Oprócz wąskiego gardła w zakresie mocy przewozowych i dostaw, wskutek m.in. pandemii, wzrosła inflacja i podrożało paliwo. Musiało to odbić się na 2022 roku, na początku którego obserwujemy jeszcze wyższe wskaźniki inflacyjne oraz wszechobecną drożyznę.
Do podniesionych cen doszły nowe przepisy, związane m.in. z Pakietem Mobilności. Obowiązki i restrykcje nałożone na przewoźników generują zmiany w sposobie zarządzania i administracji, ale też, a może przede wszystkim, w kwestiach finansowych. Właściciele firm transportowych muszą zapewnić wyższe wynagrodzenia swoim pracownikom, zadbać o warunki w bazach eksploatacyjnych, zainwestować w nowoczesny sprzęt, niezbędny do prowadzenia działalności. Do tego dodać trzeba koszty związane z obowiązkowymi zjazdami do bazy co 8 tygodni i 4-dniowe przerwy w kabotażach.
Problemy finansowe i idące za tym przesunięcia w płatnościach to problem, który potęgują podmioty pośredniczące w zleceniach. Jak czytamy w Raporcie Krajowego Rejestru Długów:
„Uciążliwą normą w branży transportowej są długie terminy płatności. Przewoźnicy realizują zlecenie, a zapłatę otrzymują nawet po 120 dniach. Jednymi z głównych kontrahentów wstrzymujących zapłatę są agencje spedycyjne, które pośredniczą w umowach przewozu. W związku z niepewną sytuacją, w czasie pandemii musiały na nowo ułożyć sobie hierarchię płatności – w pierwszej kolejności płaciły za kupiony towar, składki ZUS za pracowników oraz raty kredytu, wychodząc z założenia, że transport może poczekać. Tymczasem pieniądze zamrożone w fakturach przewoźnicy mogliby przeznaczyć na paliwo, frachty, podatki, towar, wynagrodzenia dla załogi, naprawy czy szkolenia itp.”.
Warto pamiętać, że częstym powodem wstrzymywanych płatności przez firmy spedycyjne czy operatorów logistycznych jest brak przepływu należności ze strony ich zleceniodawców. System naczyń połączonych w tym przypadku jest bardzo długi i zależny od wielu podmiotów.
Długi branży transportowej – jak im zapobiec?
- Po pierwsze – sprawdzone narzędzie do optymalizacji transportu.
Pomocny jest tu z pewnością system IT, jakim jest giełda transportowa. Ułatwia zarządzanie logistyką transportu – wspiera przewoźnika i spedytora w wyszukiwaniu wolnych frachtów i powierzchni ładunkowych, jak również umożliwia tracking pojazdów ciężarowych. Decydując się na korzystanie z tego typu platformy, warto wziąć pod uwagę ilość dostępnych ofert, jak również ich wiarygodność. Przykładowo, w Systemie Smart Logistics firmy TIMOCOM codziennie pojawia się ok. 1 miliona ofert na ładunki, pojazdy i powierzchnie magazynowe. Osoba korzystająca z giełdy transportowej na co dzień ma większe szanse na zapewnienie ciągłości zleceń. Dodatkowe opcje, jak tracking czy kalkulator kosztów transportu, które można znaleźć na platformie, ułatwiają monitoring wjazdów i przesyłek, zarządzanie budżetem i planowanie działań.
- Po drugie – zweryfikowani partnerzy.
Z uwagi na problemy finansowe w branży transportowej wielu przewoźników oferujących ładunki lub pojazdy jest zadłużonych, a to podnosi ryzyko chociażby ich niewypłacalności.
Bardzo częstym procederem jest kradzież towaru lub niewywiązanie się ze zlecenia bez ponoszenia konsekwencji – firma potrafi zamknąć się z dnia na dzień i zniknąć. Poza tym sprawdzenie wiarygodności zleceniobiorcy to czasochłonne zajęcie, a jak wiadomo czas jest dla osoby prowadzącej firmę towarem deficytowym. Przykładowo, na wspomnianej wcześniej giełdzie transportowej od TIMOCOM znajdują się tylko zweryfikowani partnerzy, co bardzo usprawnia pracę.
- Po trzecie – faktoring w transporcie.
W przypadku podanej giełdy transportowej użytkownik ma możliwość skorzystania z usługi faktoringu, za pomocą której może samodzielnie wprowadzać fakturę, a następnie otrzymać zapłatę za zlecenie transportowe w ciągu 24 godzin. Korzyści, jakie płyną z użytkowania systemu to przede wszystkim bezpieczeństwo, ale i płynność finansowa – właściciel firmy oferującej wolne frachty lub pojazdy nie musi martwić się o zaległości czy zajmować się wysyłaniem monitów przypominających o płatności. Jednym z dostawców usługi faktoringu dla transportu i logistyki, jest JITpay™.
- Po czwarte – pomoc w windykowaniu zaległych płatności. Z uwagi na wspomniane wcześniej zadłużenia i niewypłacalność firm w branży transportowej, wsparcie firmy windykacyjnej w odzyskiwaniu należności może uratować niejedną działalność. Z jej pomocą możliwe jest odzyskanie zaległej należności bez wkraczania na drogę sądową, co jest nie tylko wygodne, ale i tańsze. Warto zwrócić uwagę na skuteczność wybranej firmy windykacyjnej, zasięg krajów, które obejmuje jego usługi, jak i ilością języków, w których komunikują się jej pracownicy. Pozwala to oszczędzić dodatkowych kosztów związanych z tłumaczeniami.
- Po piąte – monitorowanie przepisów, m.in. Pakietu Mobilności. Pomimo tego, że zmiany były zapowiadane od dawna, i w teorii przewoźnicy mieli czas na przygotowanie się do nich, nowe zalecenia w większości podane są bardzo ogólnikowo. Warto monitorować kalendarz wprowadzanych restrykcji, a w razie wątpliwości kontaktować się z jednostkami urzędowymi, powoływanymi do udzielania informacji. Niedostosowanie się do przepisów Pakietu Mobilności może skutkować karą pieniężną, a w najgorszym wypadku cofnięciem zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, co z kolei prowadzi do utraty Licencji Transportowej i możliwości realizowania przewozów międzynarodowych. Dlatego warto trzymać rękę na pulsie.
Prognozy na rok 2022
Trwająca wciąż pandemia, której dalszy rozwój jest trudny do przewidzenia, duża konkurencja, zwłaszcza na Zachodzie, zmieniające się procedury dotyczące transportu towarów w poszczególnych krajach i związane z tym wydatki to tylko niektóre czynniki, które będą generować zadłużenia w branży TSL. Długie terminy płatności, wyższe wynagrodzenia dla kierowców, inwestycje w nowe sprzęty czy prozodyczne rachunki, których wartość rośnie proporcjonalnie do inflacji to kolejne wyzwania. Można poradzić sobie z nimi przy wsparciu systemów IT czy opcji faktoringu pod warunkiem, że wybierze się odpowiedniego dostawcę wymienionych usług.
Źródła:
https://krd.pl/centrum-prasowe/raporty/2021/obciazenie-ponad-norme-czyli-sytuacja-finansowa-w-branzy-tsl
https://krd.pl/getattachment/00f8d5c4-9649-4e7b-9439-a6732f5e9e15
https://forsal.pl/transport/aktualnosci/artykuly/8313659,dlugi-transportu-wzrosly-w-pandemii-o-27-proc-raport.html#:~:text=Wed%C5%82ug%20raportu%20%22Obci%C4%85%C5%BCenie%20ponad%20norm%C4%99,1%2C24%20mld%20z%C5%82)
https://www.timocom.pl/newsroom/informacje-prasowe/barometr-transportowy-q4-2021-deficyt-pojazdow-vs-wysoki-popyt
https://www.timocom.pl/jitpay-faktoring-transport
https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/koniunktura/koniunktura/koniunktura-w-przetworstwie-przemyslowym-budownictwie-handlu-i-uslugach-2000-2021-pazdziernik-2021,4,54.html
Zdjęcie: jimbophotoart
