Zasady transgranicznego transportu odpadów

0 omentarzy

3.8/5 - (5 votes)

Międzynarodowy transgraniczny transport odpadów

Problem odpadów istnieje od lat i każdego roku przybiera na sile. Zasady transgranicznego przewozu odpadów są bardzo szerokim i zawiłym zagadnieniem. Przewoźnicy, którzy transportują odpady na pewno znają przepisy prawne i regulacje, którym podlegają.

Artykuł, który przygotowaliśmy jest dla wszystkich zajmujących się międzynarodowym transportem odpadów oraz dla rozpoczynających działalność w tym zakresie.

transgraniczny transport odpadów

 

Regulacje w tym zakresie znajdują się w konwencjach międzynarodowych, a także w przepisach Wspólnoty Europejskiej oraz przepisach krajowych. Oto niektóre z nich:

  1. Konwencja Bazylejska, której przepisy stanowią o kontroli transgranicznego przemieszczania i usuwania odpadów niebezpiecznych. Jest to umowa międzynarodowa, sporządzona w Bazylei 22 marca 1989 roku. https://bs.sejm.gov.pl/F?func=find-b&request=000000112&find_code=SYS&local_base=TEK01
  1. Rozporządzenie (WE) nr 1013/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie przemieszczania odpadów. W Unii Europejskiej „rozporządzenie” jest najważniejszym aktem prawnym i obowiązuje w sposób bezpośredni. http://orka.sejm.gov.pl/Drektywy.nsf/all/32006R1013/$File/32006R1013.pdf    http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A32006R1013
  1. Ustawa o międzynarodowy przemieszczaniu odpadów z dnia 29 czerwca 2007 r. (Dz. U. 2007 Nr 124 poz. 859) http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20071240859

 

Konwencja Bazylejska reguluje wiele istotnych spraw m. in.:

  1. Definiuje pojęcia: odpad, odpad niebezpieczny, transgraniczne przemieszczanie, eksporter, importer, przewoźnik, wytwórca.
  1. Tranzyt odpadów niebezpiecznych oraz eksport i import jest dozwolony w sytuacji, kiedy zainteresowane państwa po wcześniejszym zawiadomieniu wyrażą zgodę na transport.
  1. Niedopuszczalny jest transport odpadów do krajów, które nie podpisały konwencji, chyba, że są zawarte porozumienia wielostronne (zgodne z konwencją).
  1. Przewoźnik, który eksportuje odpady (lub kraj z którego one pochodzą) zobowiązany jest do odebrania ich z powrotem w sytuacjach nieprzewidzianych lub, kiedy będą tego wymagały pewne okoliczności (np. nielegalny transport odpadów).

 

Klasyfikacja odpadów w transporcie transgranicznym:

  1. Lista zielona– znajdują się na niej odpady inne niż niebezpieczne (np. makulatura, stłuczka szklana, złom metali, odpady tworzyw sztucznych, itp.). Pełen wykaz „listy zielonej” zamieszczony jest w załączniku III do rozporządzenia (WE) nr 1013/2006.
  1. Lista bursztynowa – znajdują się na niej odpady niebezpieczne lub potencjalnie niebezpieczne (np. przepracowane oleje, odpady akumulatorów, odpady szkła z ekranów telewizorów czy monitorów komputerowych, odpady zawierające azbest). Pełen wykaz „listy bursztynowej” zamieszczony jest w załączniku IV do rozporządzenia (WE) nr 1013/2006.
  1. Odpady niesklasyfikowane– takie, które są mieszaniną różnych odpadów i nie znajdują się na liście zielonej i bursztynowej. Sklasyfikowane są jako odpady spoza listy. Pełen wykaz „mieszaniny odpadów” zamieszczony jest w załączniku IIIA do rozporządzenia (WE) nr 1013/2006.

 

Istnieją dwie procedury dotyczące przewozu odpadów:

  1. Procedura uprzedniego pisemnego zgłoszenia i zgody, którą stosuje się przy:
  • transporcie odpadów z listy bursztynowej przeznaczonych do odzysku,
  • transporcie odpadów niesklasyfikowanych w żadnym z załączników do rozporządzenia oraz mieszanin odpadów,
  • transporcie odpadów z obu list (zielonej i bursztynowej) przeznaczonych do unieszkodliwienia.
  1. Procedura informowania na podstawie art. 18 rozporządzenia nr 1013/2006, którą stosuje się przy:
  • transporcie odpadów z listy zielonej,
  • transporcie odpadów przeznaczonych do badań laboratoryjnych o masie nieprzekraczającej 25 kg,
  • transporcie mieszanin odpadów ujętych w załączniku IIIA do rozporządzenia (WE) nr 1013/2006,
  • transporcie odpadów umieszczonych w załączniku IIIB do rozporządzenia (WE) nr 1013/2006.

 

Kryteria, które należy wziąć pod uwagę aby zastosować właściwą procedurę:

  1. Przeznaczenie odpadów do odzysku lub unieszkodliwienia.
  1. Odpady sklasyfikowane na liście zielonej, bursztynowej lub spoza listy.
  1. Informacja czy odpady transportowane są w obrębie Państw Członkowskich, czy są eksportowane z Unii Europejskiej lub importowane do UE.

 

Procedury dotyczące zgłoszenia transportu odpadów:

  • Transport odpadów wymaga otrzymania zezwolenia od właściwych organów z kraju, w którym rozpoczyna się transport, do miejsca gdzie odpad zostanie składowany.
  • Wzory dokumentów „zgłoszenia” i „procedur przesyłania” znajdują się odpowiednio w załącznikach IA i IB do rozporządzenia (WE) nr 1013/2006.
  • Transport można rozpocząć wyłącznie po otrzymaniu zgody od wszystkich właściwie poinformowanych organów.
  • Dokumenty „zgłoszenia i przesyłania” wraz z niepowtarzalnym numerem (np. DE000001) wydaje kraj z którego odpad będzie przewożony.
  • W Polsce zezwolenie wydaje Główny Inspektor Ochrony Środowiska.

 

Procedury dotyczące informowania o transporcie odpadów:

  • Procedury dotyczące informowania o transporcie odpadów są zawarte w art. 18 rozporządzenia (WE) nr 1013/2006.
  • Wysyłający odpad oraz odbiorca są zobowiązani przed rozpoczęciem przewozu podpisać umowę związaną z transportem.
  • Każdy przewoźnik podczas przewozu odpadu musi posiadać dokument przemieszczania, który jest opisany w załączniku VII do rozporządzenia (WE) nr 1013/2006.
  • Za prawidłowe wypełnienie dokumentu przemieszczania odpowiedzialna jest osoba, zlecająca transport.

 

Do kontroli transgranicznego transportu odpadów uprawnione są:

  • Inspekcja Ochrony Środowiska
  • Służba Celna RP
  • Straż Graniczna
  • Inspekcja Transportu Drogowego
  • Policja

 

Podsumowanie

Nasze państwo jest stroną Konwencji Bazylejskiej oraz członkiem Unii Europejskiej, co oznacza obowiązek respektowania zarówno postanowień konwencji, jaki i unijnych regulacji prawnych związanych z transgranicznym transportem odpadów. Międzynarodowy transport odpadów może przebiegać przez wyznaczone przejścia graniczne, a także wyznaczone urzędy celne. W przypadku eksportu odpadów z Polski, zgłoszenie trzeba dokonać korzystając z formularza, określonego w rozporządzeniu Ministra Środowiska z 30 września 2004 r., w sprawie określenia wzoru listu przewozowego stosowanego w międzynarodowym obrocie odpadami (Dz. U. nr 251, poz. 2189).

 

Źródło:

Publikacja Głównego Inspektora Ochrony Środowiska, Departament Kontroli Rynku, Wydział Transgranicznego Przemieszczania Odpadów.

Cała interpretacja zbioru przepisów dostępna jest na stronie Inspektoratu Ochrony Środowiska: http://www.gios.gov.pl/images/dokumenty/gospodarka_odpadami/mpo/Transgraniczne_cale_internet.pdf