/

Licencje i zezwolenia wymagane przy okazjonalnym przewozie osób

32 komentarze

3.7/5 - (45 votes)

Okazjonalny przewóz osób

Wykonywanie transportu drogowego w zakresie przewozów osób niejednemu przedsiębiorcy nastręcza wielu trudności związanych z przepisami prawnym regulującymi ten rodzaj działalności. Inne bowiem wymagania stosuje się do przewozów regularnych, przewozów regularnych specjalnych, przewozów wahadłowych i okazjonalnych.

Okazjonalny przewóz osób

Ze względu na obszerność tematu w niniejszym artykule przedstawiono zagadnienia związane szczególnie z przewozami okazjonalnymi pojazdami do 9 osób z kierowcą oraz pojazdami przekraczającymi 9 miejsc; zarówno w transporcie krajowym, jak i międzynarodowym. Przedsiębiorcy dowiedzą się z niego m.in. kiedy niezbędna jest licencja na transport i jakie warunki trzeba spełnić aby ją otrzymać?

Definicja przewozów okazjonalnych

Zgodnie z ustawą o transporcie drogowym przewóz okazjonalny to przewóz osób, który nie stanowi przewozu regularnego, przewozu regularnego specjalnego albo przewozu wahadłowego. W przewozach okazjonalnych pojazdy kursują bez ustalonego rozkładu w przewozach krajowych lub międzynarodowych i mogą dotyczyć zarówno przewozów osób busami do 9 osób z kierowcą oraz przewozów autokarami i autobusami.

Zgodnie z Umową w sprawie międzynarodowych okazjonalnych przewozów pasażerów autokarami i autobusami (Umowa INTERBUS) międzynarodowe przewozy okazjonalne to przewozy pomiędzy terytoriami co najmniej dwóch umawiających się stron; mogą być one wykonywane z pewnym zakresem częstotliwości, co nie powoduje utraty przez nie charakteru przewozu okazjonalnego. Umowa ta ma zastosowanie do międzynarodowych okazjonalnych przewozów drogowych pasażerów bez względu na ich narodowość, realizowanych przez przewoźników zarobkowego transportu drogowego, mających siedzibę w umawiającej się stronie i posiadających licencję na wykonywanie międzynarodowych przewozów okazjonalnych autokarem i autobusem

Przewóz do 9 osób z kierowcą

Podjęcie i wykonywanie krajowego transportu drogowego w zakresie przewozu osób samochodem osobowym, pojazdem samochodowym przeznaczonym konstrukcyjnie do przewozu powyżej 7 i nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą oraz taksówką wymaga uzyskania odpowiedniej licencji (dotyczy to także przewozów okazjonalnych).

Prawo krajowe przewiduje trzy rodzaje licencji osobowych tj.:

  • licencję na wykonywanie krajowego transportu drogowego w zakresie przewozu osób samochodem osobowym;
  • licencję na wykonywanie krajowego transportu drogowego w zakresie przewozu osób pojazdem samochodowym przeznaczonym konstrukcyjnie do przewozu powyżej 7 i nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą;
  • licencję na wykonywanie krajowego transportu drogowego w zakresie przewozu osób taksówką.

W krajowym transporcie drogowym licencje wydaje starosta powiatowy właściwy dla siedziby lub miejsca zamieszkania przedsiębiorcy. Licencji udziela się na czas oznaczony, nie krótszy niż 2 lata i nie dłuższy niż 50 lat.

Stosowną licencję można otrzymać jeżeli:

  • członkowie organu zarządzającego osoby prawnej, osoby zarządzające spółką jawną lub komandytową, a w przypadku innego przedsiębiorcy — osoby prowadzące działalność gospodarczą: nie zostały skazane prawomocnym wyrokiem za przestępstwa karne skarbowe lub przestępstwa umyślne: przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, mieniu, obrotowi gospodarczemu, wiarygodności dokumentów, środowisku lub warunkom pracy i płacy albo inne mające związek z wykonywaniem zawodu oraz nie wydano im prawomocnego orzeczenia zakazującego wykonywania działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego;
  • przynajmniej jedna z osób zarządzających przedsiębiorstwem lub osoba zarządzająca w przedsiębiorstwie transportem drogowym legitymuje się certyfikatem kompetencji zawodowych;
  • przedsiębiorca znajduje się w sytuacji finansowej zapewniającej podjęcie i prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego określonej dostępnymi środkami finansowymi lub majątkiem w wysokości:
  1. a) 9000 euro — na pierwszy pojazd samochodowy przeznaczony do transportu drogowego,
  2. b) 5000 euro — na każdy następny pojazd samochodowy przeznaczony do transportu drogowego;
  • w stosunku do zatrudnionych przez przedsiębiorcę kierowców, a także innych osób niezatrudnionych przez tego przedsiębiorcę, lecz wykonujących osobiście przewóz na jego rzecz, nie orzeczono zakazu wykonywania zawodu kierowcy;
  • przedsiębiorca posiada tytuł prawny do dysponowania pojazdem lub pojazdami samochodowymi spełniającymi wymagania techniczne określone przepisami prawa o ruchu drogowym, którymi transport drogowy ma być wykonywany.

Kierowcy pojazdów do 9 osób z kierowcą powinni posiadać prawo jazdy kat. B oraz ważne orzeczenia lekarskie i psychologiczne. Gdy już zostanie wydana licencja na transport okazjonalny do 9 osób, należy przestrzegać kilku nakazów. Przede wszystkim nie wolno umieszczać i używać w aucie taksometru, zamieszczać na dachu pojazdu lamp oraz innych urządzeń technicznych. Zabronione jest również umieszczanie na pojeździe wszelkiego rodzaju widocznych oznaczeń zawierających nazwę firmy, adres, telefon czy też stronę WWW.

Podjęcie i wykonywanie międzynarodowego transportu drogowego osób pojazdem konstrukcyjnie przeznaczonym do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą od dnia 15 sierpnia 2013 r. nie wymaga uzyskania licencji.

Transport osób autokarami i autobusami

Autobusy i autokary są to pojazdy, które ze względu na swoją konstrukcję i wyposażenie przystosowane są do przewozu więcej niż dziewięciu osób, łącznie z kierowcą i są do tego celu przeznaczone.

Zgodnie  z przepisami ustawy z dnia 5 kwietnia 2013 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym do podjęcia i wykonywania krajowego transportu drogowego osób autokarem lub autobusem (oraz transportu drogowego rzeczy) niezbędne jest „zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego”. Zastąpiło ono wcześniejsze licencje na wykonywanie krajowego transportu drogowego. Należy pamiętać, że zezwolenie umożliwia wykonywanie przewozów pasażerów (również przewozów okazjonalnych) wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i nie uprawnia do wykonywania krajowego transportu drogowego w zakresie przewozu osób samochodem osobowym, przewozu osób pojazdem samochodowym przeznaczonym konstrukcyjnie do przewozu powyżej 7 i nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą oraz przewozu osób taksówką.

Szczegółowy spis wymagań dla przedsiębiorców zainteresowanych prowadzeniem międzynarodowego transportu drogowego przy wykorzystaniu pojazdów o liczbie miejsc powyżej 9 łącznie z kierowcą zawarty jest w rozporządzeniu WE nr 1071/2009, ustanawiającym wspólne zasady dotyczące warunków wykonywania zawodu przewoźnika drogowego. Zgodnie z prawem przedsiębiorcy wykonujący zawód przewoźnika drogowego muszą posiadać licencję wspólnotową na wykonywanie międzynarodowych przewozów autokarem i autobusem/licencję na wykonywanie międzynarodowych przewozów okazjonalnych autokarem i autobusem, którą mogą uzyskać po spełnieniu warunków dostępu do zawodu przewoźnika drogowego. I tak przedsiębiorcy muszą:

  • posiadać rzeczywistą i stałą siedzibę w jednym z państw członkowskich;
  • cieszyć się dobrą reputacją;
  • posiadać odpowiednią zdolność finansową;
  • posiadać wymagane kompetencje zawodowe.

Licencja na międzynarodowy zarobkowy przewóz osób autokarem lub autobusem jest wydawana na odnawialne okresy nie dłuższe niż 10 lat. Organem właściwym w sprawach udzielenia, odmowy udzielenia, zmiany lub cofnięcia licencji wspólnotowej jest Główny Inspektor Transportu Drogowego. Licencji wspólnotowej udziela się przedsiębiorcy, jeżeli posiada zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego.

Podsumowując

Na wykonywanie krajowego okazjonalnego transportu osób pojazdami o liczbie miejsc do 9 wymagana jest stosowna licencja, ale na wykonywanie międzynarodowego okazjonalnego transportu osób pojazdami o liczbie miejsc do 9 takowa licencja nie jest już potrzebna.

Uwaga!!! Jeśli kierowca prywatnego samochodu dokonuje odpłatnego okazjonalnego przewozu osób na terenie Polski bez wymaganej licencji grozi mu grzywna w wysokości 8 tys. PLN. Dodatkowo jeśli przewóz okazjonalny wykonuje się pojazdem niespełniającym kryterium konstrukcyjnego również grozi kara w wysokości 8 tys. PLN.

Na wykonywanie krajowego transportu osób pojazdami o liczbie miejsc powyżej 9 łącznie z miejscem kierowcy wymagane jest zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego. Na wykonywanie międzynarodowego transportu autokarami i autobusami wymagane jest uzyskanie licencji wspólnotowej.