Taryfikator kar za przekroczenie czasu pracy kierowcy

4.5/5 - (61 votes)

taryfikator-kar-za-przekroczenie-czasu-pracy-kierowcy

Wysokość mandatów i kary przy przekroczeniu czasu pracy kierowców [aktualizacja: 1 marca 2022 roku]

Kierowcy zawodowi w przewozach drogowych muszą przestrzegać zasad dotyczących czasu prowadzenia pojazdów, odbierania odpowiednich odpoczynków i przerw. Zapewnienie odpoczynku dziennego, dobowego i tygodniowego należy do obowiązków przewoźników. Egzekwowaniem prawa w tym obszarze zajmuje się Inspekcja Transportu Drogowego, Policja, Straż Graniczna, Służba Celna a nawet Państwowa Inspekcja Pracy.

Kara za przekroczenie czasu pracy czy łamanie przepisów może być bardzo dotkliwa i sięgać kilkudziesięciu tysięcy złotych. Warto zatem poznać taryfikator mandatów i wiedzieć jakie konsekwencje grożą z tego tytułu zarówno samym kierowcom, jak i przedsiębiorcom transportowym.

[Aktualizacja: od 1 marca 2022 roku wchodzą w życie nowelizacja taryfikatorów, związana m.in. z Pakietem Mobilności. Zmiany wysokości kary za przekroczenie czasu jazdy oznaczone są kolorem czerwonym].

Przepisy unijne i krajowe dotyczące czasu pracy kierowców

Przepisy regulujące czas pracy kierowców, w tym obowiązkowe przerwy i odpoczynki, w międzynarodowym transporcie drogowym na terytorium Wspólnoty podyktowane są aktami Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 roku oraz w Polsce Ustawą o transporcie drogowym i czasie pracy kierowców z dnia 5 kwietnia 2013 roku. Przepisy te mają zastosowanie do przewozu drogowego rzeczy, gdy dopuszczalna masa całkowita pojazdów łącznie z przyczepą lub naczepą przekracza 3,5 tony (oraz przewozu drogowego osób pojazdami skonstruowanymi lub trwale przystosowanymi i przeznaczonymi do przewozu więcej niż dziewięciu osób łącznie z kierowcą).

Do rejestrowania aktywności za kierownicą służą tachografy (cyfrowe lub analogowe), które muszą być obowiązkowo na wyposażeniu każdego samochodu ciężarowego. Dzięki tym urządzeniom można określić czas jazdy i czas pracy, okres dyspozycyjności, czas przerwy i odpoczynku, przebytą drogę, wszelkie usterki oraz inne zdarzenia.

Odpowiedzialność przewoźnika

Przewoźnik jest zobowiązany do tego, aby zorganizować pracę swoich kierowców w taki sposób, by ci mogli przestrzegać przepisów prawa. Pracodawca wydaje zatem odpowiednie polecenia, informuje o obowiązujących normach, sporządza harmonogram pracy oraz odpoczynku w odniesieniu do każdego swojego kierowcy, prowadzi ewidencję czasu pracy (obowiązek przechowywania ewidencji czasu pracy kierowcy przez okres 3 lat) oraz przeprowadza regularne kontrole w tym zakresie.

To właśnie przedsiębiorca transportowy będzie odpowiedzialny za naruszenia, których dopuszczą się kierowcy jego firmy oraz osoby niezatrudnione przez przedsiębiorcę, lecz osobiście wykonujące przewozy drogowe na jego rzecz. I tak:

  • Za dopuszczenie do naruszenia przepisów o czasie prowadzenia pojazdu, obowiązkowych przerwach i odpoczynku grozi 2000 PLN
  • Za dopuszczenie do naruszenia przepisów o stosowaniu urządzeń rejestrujących samoczynnie prędkość jazdy, czas jazdy i odpoczynku oraz aktywności kierowcy – 2000 PLN
  • Za użycie niedozwolonego urządzenia lub przedmiotu do podrabiania lub przerabiania danych rejestrowanych przez tachograf podczas kontroli – 12000 PLN
  • Za brak harmonogramu okresów pracy kierowcy obejmującego okresy prowadzenia pojazdu – 2000 PL

Ustawa o czasie pracy kierowcy określa też długości pracy przedsiębiorców wykonujących osobiście przewozy drogowe i wprowadza taryfikator kar za nieprzestrzeganie powyższych uregulowań. I tak:

  • Za przekroczenie tygodniowego wymiaru czasu pracy
  1. a) do 4 godzin – 200 PLN
  2. b) powyżej 4 do 9 godzin  – 300 PLN
  3. c) powyżej 9 godzin do 14 godzin – 500 PLN
  4. d) za każdą rozpoczętą godzinę powyżej 14 godzin – 1000 zł
  • Dodatkowo za nieprowadzenie, nieprzechowywanie w siedzibie firmy i nieokazanie dokumentów poświadczających zorganizowanie kierowcy pracy w taki sposób, aby mógł odbyć tygodniowy okres odpoczynku (oraz w pozostałych przypadkach, o których mowa w art. 8, ust. 8a rozporządzenia nr 561/2006) –  1500 PLN
  • Za nieudzielenie przerwy kierowcom niepozostającym w stosunku pracy – 300 PLN

Uwaga!!! Poważne naruszenie norm w zakresie czasu pracy może być przyczyną cofnięcia licencji lub zezwoleń w zakresie przewozu.

Naruszenie przepisów przez kierowców

Za naruszenie przepisów o czasie prowadzenia pojazdu, obowiązkowych przerwach i odpoczynkach kierowcom grozi grzywna zgodnie z kwalifikacją prawną. I Tak:

  • Za przekroczenie maksymalnego dziennego okresu prowadzenia pojazdu o czas do 1 godziny oraz za każdą następną rozpoczętą godzinę – 100 PLN
  • Za przekroczenie maksymalnego dziennego czasu prowadzenia pojazdu bez przerwy o czas powyżej 1 godziny do mniej niż 2 godzin – 200 PLN
  • Za skrócenie dziennego czasu odpoczynku o czas do jednej godziny – 200 PLN
  • Za skrócenie tygodniowego czasu odpoczynku o czas do mniej niż 4 godziny – 200 PLN
  • Za przekroczenie tygodniowego czasu prowadzenia pojazdu o czas od 4 godzin do 9 godzin – 300 zł
  • Za przekroczenie tygodniowego wymiaru czasu pracy przez osoby niezatrudnione przez przedsiębiorcę, lecz osobiście wykonujące przewozy drogowe na jego rzecz:
  1. a) do 2 godzin  50 PLN
  2. b) powyżej 2 do 10 godzin  300 PLN
  3. c) powyżej 10 godzin  500 PLN
  • Dodatkowo, za wykonywanie przewozów drogowych pojazdem niewyposażonym w tachograf ze świadectwem homologacji – 12000 PLN
  • Za samowolną ingerencję w pracę urządzenia rejestrującego lub cyfrowego urządzenia rejestrującego zainstalowanego w pojeździe, wskutek której nastąpiła zmiana wskazań urządzenia w zakresie prędkości pojazdu, aktywności kierowcy lub przebytej drogi – 3000-12000 PLN
  • Za okazanie podczas kontroli wykresówki lub karty kierowcy, które nie zawierają wprowadzonych ręcznie bądź automatycznie wszystkich wymaganych danych dotyczących okresów aktywności kierowcy  za każdy wpis – 100 PLN
  • Za używanie tej samej wykresówki lub karty kierowcy przez kilku kierowców  2000 PLN
  • Za jednoczesne używanie kilku wykresówek lub kart kierowców albo cudzej wykresówki lub karty 8000 PLN

 

Uwaga!!! Kierowca ma obowiązek okazać do kontroli wykresówki lub kartę kierowcy za bieżący dzień i poprzednie 28 dni.

Oczywiście to tylko niektóre z możliwych naruszeń, a taryfikator kar obejmuje znacznie więcej przewinień.

 

Podsumowując

Przepisy dotyczące czasu pracy kierowców chronią rynek transportowy przed naruszeniami zasad uczciwej konkurencji oraz przyczyniają się do poprawy bezpieczeństwa na polskich drogach. Zarówno kierowcy, jak i przedsiębiorcy transportowi są bardzo często kontrolowani przez odpowiednie organy, dlatego też nie można pozwolić sobie na jakiekolwiek uchybienia w tej kwestii; tym bardziej, że taryfikator kar za przewinienia jest dość wysoki.

Od 4 marca 2022 roku do 2 kwietnia 2022 roku obowiązuje tymczasowe odstępstwo od stosowania przepisów o czasie prowadzenia pojazdu, przerw i okresów odpoczynkowych kierowców, którzy wykonują krajowe i międzynarodowe przewozy drogowe paliw. Decyzja polskiego rządu podyktowana jest niedoborem kierowców.

Nowe kary w taryfikatorze związane są z Pakietem mobilności, ale i z potrzebą uporządkowania dotychczasowego systemu. W odróżnieniu od tego, co prezentował taryfikator kar za przekroczenie czasu pracy kierowcy 2020 i 2021, ten z marca 2022 roku jest bardziej ujednolicony. Liczby porządkowe z taryfikatora nie sumują się, a precyzyjniej ujęte przepisy dają mniejsze pole do interpretacji kontrolerom (co wcześniej budziło skrajne emocje i niekiedy kończyło się na drodze sądowej). Największa kara za przekroczenie czasu jazdy dotyczy najpoważniejszych naruszeń, a więc firmy, które działają zgodnie z podstawowymi zasadami, nie powinny odczuwać wzrostu wartości kar – bo zwyczajnie mandat za przekroczenie czasu pracy ich ominie.

 

Źródła:

https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:02006R0561-20200820

https://www.prawo.pl/kadry/tymczasowe-odstepstwa-od-przepisow-o-czasie-prowadzenia-pojazdu,513833.html

https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzienniki-UE/rozporzadzenie-561-2006-w-sprawie-harmonizacji-niektorych-przepisow

https://zarzadzajacytransportem.wip.pl/

Zmiany w taryfikatorach kar, [w:] Zarządzający transportem, grudzień 2021, nr 37, s.7.