Palety- własne, czy outsourcing?
Otwarty, czy zamknięty pool paletowy?
Po zamieszaniu w latach 2013-2014 jakie zgotowały na rynku UIC i EPAL przyszedł kolejny etap zmian na rynku palet. EPAL wypowiedział w lutym 2017 r. umowę UIC argumentując, że organizacja ta nie podjęła skutecznych działań zapewniających odpowiednią dbałość o standard, legalność i bezpieczeństwo na rynku licencjonowanych palet typu euro. Tym bardziej istotne staje się pytanie, czy lepiej jest posiadać palety własne i uczestniczyć w otwartym poolu tzw. białych palet, czy zdecydować się na outsorsing.
Znajdziesz tu krótką analizę tego, czym jest otwarty i zamknięty pool paletowy oraz jakie zalety i wady mają oba rozwiązania, a także na co warto zwrócić uwagę, aby wybrać najlepsze dla swojego przedsiębiorstwa rozwiązanie.
- Czym jest otwarty pool paletowy?
- Zamknięty pool palet.
- Pool otwarty – trudności i jak sobie z nimi radzić.
- Problemy przy zamkniętym poolu paletowym i jak sobie z nim radzić
- Podsumowanie.
1.Czym jest otwarty pool paletowy?
Najprościej można powiedzieć, że jest to pula wymiennych palet, która jest dostępna dla wszystkich uczestników określonego obrotu towarowego. W omawianym przypadku chodzi o palety euro. W takim wypadku właścicielem tych nośników jest nadawca towaru. W zależności od konkretnych umów pomiędzy kontrahentami kształtowany jest sposób wymiany i rozliczania palet. Jest to rozwiązanie o charakterze uniwersalnym dzięki standaryzacji palety, która umożliwia jej swobodną wymianę pomiędzy uczestnikami łańcucha dostaw. Problematyczna jest jednak kwestia „rozmycia” prawa własności, która wynika z uczestnictwa w obrocie wielu podmiotów. W rezultacie utrzymanie odpowiedniej jakości palet i eliminacja nośników podrabianych jest dość trudna. Problematyczna jest także kwestia kontroli kosztów operowania paletami w poolu otwartym. Dlatego pojawiła się opcja korzystania z tzw. poolu zamkniętego.
2. Zamknięty pool palet.
Zamknięty pool palet to pula palet wymiennych, których właścicielem jest operator poolu. Są one wyraźnie oznaczone, zazwyczaj są to tzw. palety kolorowe, a korzystać z nich mogą te podmioty, które obsługuje operator.
Użytkowanie palet odbywa się na podstawie umowy najmu, a wszelkie czynności związane z zarządzaniem tymi nośnikami wykonuje operator poolu. W Polsce funkcjonują głównie trzy kolory palet: niebieskie (operatorem jest firma CHEP), czerwone (operatorem jest LPR – La Palette Rouge) oraz brązowe (operatorem jest firma IPP Logipal). Takie rozwiązanie jest dużym ułatwieniem dla wielu firm, ale także ma swoje wady, jak choćby trudności we wprowadzaniu rozwiązania i ewentualnym wyjściu z systemu.
Alternatywą dla zamkniętego poolu palet kolorowych jest usługa firmy EP Serwis, która wynajmuje palety powszechne w otwartym poolu. Czyli posługując się paletami EUR lub EPAL zajmuje się ich dostarczeniem i odbiorem, naprawą, prowadzeniem sald paletowych, recyklingiem starych opakowań drewnianych itd.
3. Pool otwarty – trudności i jak sobie z nimi radzić.
Korzystanie z otwartego poolu paletowego nastręcza pomimo zalet związanych z uniwersalnością rozwiązania pewnych problemów. Są to między innymi:
– koszty związane z licencją; cena drewna stale rośnie, gdy doliczyć do tego koszt licencji już sama paleta stanowi spory wydatek. Gdy wziąć do tego konieczność naprawy palety w licencjonowanej firmie, która koszty licencji przerzuci na klienta (co jest naturalne), także naprawa zwieńczona wbiciem gwoździa recertyfikującego to kolejny wydatek. Do tego należy doliczyć także utylizowanie zniszczonych palet, co jest obowiązkiem ustawowym, oraz częściowy recykling palet. Firmy nieustająco szukają oszczędności. Może to w konsekwencji rodzić pewne patologie w systemie
– wspomniane wyżej rozmycie prawa własności, w otwartym poolu gdzie z racji uniwersalizacji nośnika w wymianie istotna staje się głównie ilość palet. Większość firm nie jest w stanie z dużą dokładnością odpowiedzieć na pytanie, gdzie jest ich paleta i ile faktycznie ich posiadają. Jeśli palety nie są dobrze zbilansowane istnieje duże ryzyko ich utraty, często bowiem, aby uniknąć kłopotliwego odbioru od mniejszych odbiorców palety są ewidencjonowane jako zniszczone, a zatem nie podlegają zwrotowi, a potem są sprzedawane poza firmą-właścicielem.
– problemy z utrzymaniem jakości palet, tu są dwa aspekty : każda nieprzyjęta ze względu na uszkodzenia paleta staje się kosztem dostawcy. Paletę należy naprawić lub zutylizować i zakupić nową. Gdy czas nagli mało kto sprawdza jaka jest jakość palety i czy jest ona oryginalna. Dalej, aby pozbyć się problemu paleta jest przekazywana następnemu podmiotowi. Dodatkowo do obiegu wprowadzane są nielicencjonowane palety często niespełniające standardów jakości i bezpieczeństwa.
– problematyka związana z systemem zarządzania paletami, a właściwie częsty jego brak, chodzi o zapewnienie odpowiedniej liczby palet (kwestia pików produkcyjnych), ich magazynowania, kwestii ich transportu (puste przebiegi) wreszcie kosztów związanych z prowadzeniem obsługi administracyjnej. Firmy często nie są nawet w stanie ocenić jakie faktycznie ponoszą koszty związane z gospodarką paletową. Oceniają jaki jest koszt zakupu nowej i orientacyjnego zapotrzebowania ilościowego, i na tej podstawie ustalają budżet.
Problemów z samodzielnym zarządzaniem obrotem paletami jest wiele. Jednak można sobie z nimi poradzić. Podstawa jest analiza i w konsekwencji wykształcenie mechanizmów, które pozwolą dobrze kontrolować ich przepływ. Podstawą jest na pewno kwestia prawidłowego ustalenia kosztów obrotu tymi nośnikami.
Do kosztów obrotu paletami należy zaliczyć:
- zakup nowych palet
- transport pustych palet
- naprawę używanych palet
- kontrolę jakości palet
- saldowanie klientów (administracja obrotu)
- magazynowanie pustych palet
- zamrożony kapitał, czyli koszty utraconych korzyści inwestycyjnych
Aby poprawić proces obrotu paletami przedsiębiorstwa powinny zwrócić uwagę na:
- poprawne zarządzanie obiegiem palet i koncentrowanie się na maksymalnym wykorzystaniu nośników, także w ramach recyklingu
- dokonywanie dokładnych wyliczeń dotyczących całkowitych kosztów zarządzania paletami w celu właściwego planowania i kontroli budżetu
- możliwość stworzenia osobnego działu, który zajmowałby się gospodarowaniem tymi zasobami
Innym elementem jest współpraca z klientami, z którymi poruszanie kwestii palet zazwyczaj stanowi problem. Ważne jest aby ta kwestia nie zakłócała dobrych relacji tak istotnych w biznesie.
Sam system obrotu paletami EPAL daje możliwość lepszego zarządzania tymi zasobami. Chodzi o pewną wspólnotę interesów. O ile bowiem kwestia ochrony praw licencyjnych dla klienta jest mniej ważna, niż dla właściciela licencji, o tyle już kwestia bezpieczeństwa związanego z jakością palet w łańcuchu dostaw już łączy praktycznie wszystkie jego ogniwa:
- EPAL – czyli licencjodawcę (produkcja, naprawa, elementy kontroli procesu prowadzone przez Bureau Veritas na zlecenie EPAL)
- Licencjobiorców-producentów palet oraz podmioty naprawiające palety wg licencji EPAL
- Firmy kupujące palety (nowe, używane, naprawione) i wprowadzające je do łańcucha dostaw jako opakowanie zwrotne.
Teraz chodzi o takie działanie systemu aby wymogi licencji nie zmniejszały, lecz zwiększały konkurencyjność.
Rozwiązaniem pośrednim, opartym na otwartym poolu palet, ale niwelującym problematykę związaną z małą kontrolowalnością systemu jest wynajem palet typu euro, czyli stworzenie poolu zamkniętego wykorzystującego palety EUR i EPAL.
4. Problemy przy zamkniętym poolu paletowym i jak sobie z nim radzić
Na polskim rynku, mniej więcej od 10 lat dostępna jest możliwość outsorsowania obsługi obrotu paletami. Początkowo nie była to zbyt popularna usługa, ale z czasem liczba zwolenników takiego rozwiązania rosła. Jak każdy sposób działania, także i ten ma swoje plusy, ale także minusy.
Zaletami zamkniętego poolu paletowego jest dużo lepsza kontrola zachodzących procesów, brak konieczności inwestowania w zakup, naprawę i utylizacje palet, brak pustych przebiegów związanych z koniecznością przewiezienia pustych palet, brak konieczności magazynowania tych nośników wreszcie brak konieczności zmagania się z nadmiarem, w czasie pików produkcyjnych lub zbyt małą ilością palet i ostatnia zaleta, przedsiębiorca nie zamraża środków w postaci palet.
Koszt obsługi obrotu paletami jest bardzo jasny – jest to koszt wynajmu palety od usługodawcy.
Wszystko wydaje się bardzo proste. Przedsiębiorca wybiera dostawcę, podpisuje umowę i zamawia odpowiednią ilość palet. Zazwyczaj dostaje w pakiecie system informatyczny służący do składania zamówienia i dokładnego informowania o tym, gdzie aktualnie znajdują się wynajęte palety. Transport do klienta, a potem odbiór palet od odbiorcy towaru klienta leży w gestii operatora poolu paletowego. Tak samo jest w wypadku zakupu, naprawy i utylizacji palet. Czyli wszystkie uciążliwe dla przedsiębiorcy procesy załatwia właściciel palet – operator poolu paletowego.
Wszystko brzmi bardzo pięknie, a rosnąca popularność tego rozwiązania potwierdza, że rozwiązanie jest korzystne. Należy jednak zastanowić się nad dwoma rzeczami zanim podejmie się decyzję o przejściu na nowy system obsługi obrotu palet. Pierwsza to kwestia kosztów wprowadzenia nowego rozwiązania i ewentualnego wyjścia z niego, druga to kwestia możliwości optymalizacji. Przejście na zamknięty pool paletowy wiąże się ze sporymi nakładami oraz uzależnieniem od operatora poolu. Sprawa optymalizacji wymaga zdania sobie sprawy z jednej, podstawowej rzeczy. Zanim nastąpi decyzja o skorzystaniu z usługi warto spróbować „zreformować” sposób zarządzania tym, co przedsiębiorstwo już posiada. Dopiero optymalizując działanie własnych struktur można porównać, która alternatywa jest korzystniejsza. Każde przedsiębiorstwo to unikalny organizm i każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie, poprzedzając go wnikliwą analizą.
Obrót paletami, często lekceważony, to często dla firmy bardzo duże obciążenie finansowe. Warto pochylić się nad tą problematyką, aby zoptymalizować procesy logistyczne i nie obciążać nadmiernie przedsiębiorstwa kosztami. Pool otwarty, czy outsorsing? Odpowiedź powinna nastąpić zawsze po zbadaniu indywidualnej sytuacji przedsiębiorstwa.
Źrodła:
http://ologistyce.nf.pl/informacja/25068/
http://www.log24.pl/artykuly/palety-pod-lupa,1678
https://log4.pl/poole-paletowe-i-prawidlowa-gospodarka-paletowa-,304,12305.htm
http://www.log24.pl/artykuly/tort-paletowy-do-podzialu,5879
http://www.log24.pl/artykuly/pool-paletowy-i-jego-efektywnosc-w-lancuchu-dostaw,6942
http://www.outsourcingportal.eu/pl/na-czy-polega-pooling-wynajem-palet-i-czy-warto-korzystac-z-uslug-firm-zenetrznych
http://www.outsourcingportal.eu/pl/pooling-palet-sposob-na-oszczednosci-w-biznesie-i-zrownowazone-rozwiazania-dla-srodowiska
http://www.montico.sk/pl/pooling-paletowy
http://spedycje.pl/logistyka/produkty_dla_tsl/33345/pooling_palet_i_jego_zalety.html
http://epserwis.com.pl/wp-content/uploads/2014/05/item_1_poole_paletowe_w_polsce.pdf
http://mojafirma.infor.pl/moto/logistyka/magazynowanie/507091,2,Jaka-jest-wartosc-polskiego-rynku-palet.html
http://epserwis.com.pl/wp-content/uploads/2014/05/item_3_alternatywa_dla_zamknietego_poolu_paletowego.pdf
http://www.logistyka.net.pl/bank-wiedzy/logistyka/item/85664-co-warto-rozdzielic-w-paletach-cz-2
http://www.logistyka.net.pl/bank-wiedzy/logistyka/item/85639-co-warto-rozdzielic-w-paletach-cz-1
