Nowe opłaty dla ciężarówek – opóźnienie Polski i pilna potrzeba wdrożenia wyższych stawek myta
Polska znalazła się w gronie państw członkowskich Unii Europejskiej, które nie wdrożyły na czas przepisów dyrektywy 2022/362 dotyczącej opłat drogowych dla pojazdów ciężkich. Termin transpozycji tej dyrektywy do prawa krajowego minął 25 marca 2024 roku. W odpowiedzi na opóźnienia, Komisja Europejska wezwała Polskę do pilnego działania, grożąc skierowaniem sprawy do Trybunału Sprawiedliwości UE, jeśli odpowiednie środki nie zostaną podjęte w ciągu dwóch miesięcy od wystosowania uzasadnionej opinii.
Dlaczego Polska nie wdrożyła dyrektywy na czas?
Opóźnienie wynika z przedłużających się prac legislacyjnych. Projekt nowelizacji ustawy o drogach publicznych, mający na celu implementację unijnych przepisów, pojawił się w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów dopiero pod koniec października 2024 roku. Planowano jego przyjęcie przez rząd w IV kwartale 2024 roku, jednak proces legislacyjny, obejmujący również Sejm i Senat, sprawia, że realne wdrożenie przepisów możliwe było dopiero w 2025 roku. Jednak, pomimo, że minęło już prawie pół roku 2025, nie wiadomo, kiedy dyrektywa o eurowiniecie zacznie obowiązywać w Polsce.
Składowe nowych stawek opłat drogowych
Zgodnie z dyrektywą 2022/362, opłaty drogowe dla pojazdów o masie powyżej 3,5 tony muszą składać się z trzech komponentów:
🔵Opłata infrastrukturalna: zróżnicowana w zależności od klasy emisji CO₂ pojazdu.
🔵Opłata za koszty zewnętrzne: odzwierciedlająca koszty związane z zanieczyszczeniem powietrza i hałasem, zależna od klasy emisji EURO.
🔵Opłata za emisję CO₂: nowy komponent, mający na celu promowanie pojazdów o niższej emisji.
Pojazdy zostaną przypisane do jednej z pięciu klas emisji CO₂, gdzie klasa 1 oznacza najwyższą emisję, a klasa 5 – pojazdy bezemisyjne. Pojazdy bezemisyjne mają być całkowicie zwolnione z opłat drogowych do 31 grudnia 2025 roku, a następnie objęte 25% stawką opłaty infrastrukturalnej.
Kiedy Polska musi wdrożyć nowe przepisy?
Choć termin transpozycji dyrektywy minął 25 marca 2024 roku, Polska ma jeszcze czas na wprowadzenie opłaty za koszty zewnętrzne do 2026 roku. Jednak opłata za emisję CO₂ powinna być wdrożona jak najszybciej, aby uniknąć sankcji ze strony UE .
Konsekwencje opóźnień
Brak wdrożenia dyrektywy może skutkować poważnymi konsekwencjami dla Polski, w tym:
❗Utratą funduszy z unijnych programów wspierających infrastrukturę transportową.
❗Nałożeniem wysokich kar finansowych przez Komisję Europejską.
❗Brakiem zachęt dla przewoźników do inwestowania w pojazdy niskoemisyjne, co może opóźnić modernizację floty transportowej.
Polska musi pilnie wdrożyć przepisy dyrektywy 2022/362, aby dostosować się do unijnych standardów i uniknąć sankcji. Nowe opłaty drogowe, uwzględniające emisję CO₂ i koszty zewnętrzne, mają na celu promowanie ekologicznego transportu i modernizację floty pojazdów ciężarowych. Opóźnienia w implementacji mogą mieć negatywne skutki dla sektora transportowego i środowiska.
