Warunki wykonywania zawodu przewoźnika drogowego
Wymogi administracyjne przewidziane w rozporządzeniu
- Wspólne zasady określające dostęp do zawodu
- Baza transportowa
- Dobra reputacja
- Zdolność finansowa
- Certyfikat Kompetencji Zawodowych
- Zarządzający transportem
Wykonywanie działalności transportowej podlega różnorodnym regulacjom prawnym; krajowym oraz wspólnotowym. Jeśli chodzi o te drugie, Polska musiała przede wszystkim wdrożyć normy europejskie tzw. „Pakietu Drogowego”. Jednym z rozporządzeń tego pakietu jest Rozporządzenie (WE) nr 1071/2009 z dnia 21 października 2009 r. ustanawiające wspólne zasady dotyczące warunków wykonywania zawodu przewoźnika drogowego (weszło ono w życie 4 grudnia 2011 r.). Aby przedsiębiorca mógł prowadzić zarobkową działalność gospodarczą na rynku przewozów drogowych musi spełnić szereg wymogów administracyjnych oraz procedur formalnych.
Jakie konkretne przesłanki pozwolą uzyskać zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego?
Wspomniane wyżej rozporządzenie (WE) nr 1071/2009 ma na celu wprowadzenie wspólnych zasad określających dostęp do zawodu przewoźnika drogowego rzeczy lub osób. Rozporządzenie ma zastosowanie do wszystkich przedsiębiorców, którzy mają siedzibę we Wspólnocie i wykonują zawód przewoźnika drogowego oraz przedsiębiorców, którzy mają zamiar wykonywać zawód przewoźnika drogowego.
Zasady te zgodnie z założeniem ustawodawcy mają przyczynić się do podniesienia poziomu kwalifikacji zawodowych przewoźników, racjonalizacji rynku, poprawy jakości świadczonych usług oraz do zwiększenia bezpieczeństwa drogowego. Ułatwić mają one również przewoźnikom drogowym skuteczne korzystanie ze swobody przedsiębiorczości.
Za naruszenia niniejszego rozporządzenia państwa członkowskie przewidują określone sankcje; obejmują one w szczególności zawieszenie zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, cofnięcie takiego zezwolenia, stwierdzenie niezdolności zarządzających transportem do kierowania operacjami transportowymi i utratę dobrej reputacji.
Jednym z warunków uzyskania zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego jest posiadanie rzeczywistej i stałej siedziby w jednym z państw członkowskich (siedziba wraz z lokalami, w których przedsiębiorca prowadzi główną działalność, przechowuje dokumenty księgowe, akta dotyczące pracowników, dokumenty zawierające dane na temat czasu prowadzenia pojazdu i odpoczynku oraz wszelkie inne dokumenty, do których dostęp musi mieć właściwy organ). Przedsiębiorca musi ponadto dysponować co najmniej jednym pojazdem, będąc jego właścicielem lub posiadaczem z innego tytułu.
Działalność związaną z pojazdami należy prowadzić w sposób rzeczywisty i ciągły oraz przy użyciu niezbędnego sprzętu administracyjnego, a także odpowiedniego sprzętu technicznego i urządzeń technicznych, w bazie eksploatacyjnej, która znajduje się w tym państwie członkowskim.
Następnym krokiem jest posiadanie dobrej reputacji – zarządzający transportem lub przedsiębiorca transportowy nie mogą być skazani za popełnienie poważnego przestępstwa ani nie mogą na nich ciążyć sankcje za poważne naruszenia przepisów w zakresie prawa handlowego, prawa upadłościowego, płac i warunków zatrudnienia w zawodzie, prawa o ruchu drogowym, odpowiedzialności zawodowej, handlu ludźmi lub narkotykami. Osoby te nie mogą także być skazane za poważne przestępstwo ani nie mogą być nałożone na nich sankcje za poważne naruszenie przepisów dotyczących m.in. czasu prowadzenia pojazdu i odpoczynku kierowców, czasu pracy oraz instalacji i używania urządzeń kontrolnych, maksymalnej masy i wymiarów pojazdów, kwalifikacji wstępnej i ustawicznego kształcenia kierowców, bezpieczeństwa w drogowym przewozie towarów niebezpiecznych etc.
Za dowód dobrej reputacji służy wyciąg z rejestru karnego lub podobny dokument wydany przez właściwy organ sądowy lub administracyjny, lub oświadczenie pod przysięgą.
Chcąc prowadzić działalność w zakresie krajowego i/lub międzynarodowego przewozu rzeczy lub osób przedsiębiorca musi także posiadać odpowiednią zdolność finansową konieczną do zapewnienia właściwego rozpoczęcia działalności i należytego zarządzania firmą (sposobem wykazania zdolności finansowej może być gwarancja bankowa lub ubezpieczenie od odpowiedzialności zawodowej). Przedsiębiorca musi co roku dysponować kapitałem i rezerwami o wartości co najmniej równej 9 000 EUR w przypadku wykorzystywania tylko jednego pojazdu i 5 000 EUR na każdy dodatkowy wykorzystywany pojazd.
Kolejnym z warunków jest także posiadanie wymaganych kompetencji zawodowych tj. niezbędnej wiedzy i umiejętności potrzebnych do prowadzenia działalności z zakresu obejmującego zarówno transport krajowy, jak i międzynarodowy. Za dowód posiadania kompetencji uznaje się certyfikat kompetencji zawodowych, który można uzyskać, zdając egzamin państwowy przed komisją. Obowiązek posiadania certyfikatu dotyczy osób zarządzających przedsiębiorstwem, ewentualnie osób zatrudnionych na podstawie umowy cywilno-prawnej, której uprawnienia pozwalają na zawieranie umów przewozu, zbywania i nabywania np. środków transportu.
Oprócz tego przedsiębiorca transportu drogowego musi wyznaczyć przynajmniej jedną osobę fizyczną – zarządzającego transportem, która w sposób rzeczywisty i ciągły zarządza operacjami transportowymi tego przedsiębiorstwa, ma rzeczywisty związek z przedsiębiorstwem (jest jego pracownikiem, dyrektorem, właścicielem, udziałowcem lub nim zarządza) oraz posiada miejsce zamieszkania na terenie Wspólnoty.
Do zadań zarządzającego należy m.in. utrzymanie i konserwacja pojazdów, sprawdzanie umów i dokumentów przewozowych, podstawowa księgowość, przydzielanie ładunków lub usług kierowcom i pojazdom oraz sprawdzanie procedur związanych z bezpieczeństwem. Zarządzający transportem może kierować operacjami transportowymi nie więcej niż czterech różnych przedsiębiorstw (o łącznej flocie do 50 pojazdów).
Aby móc wykonywać działalności w zakresie licencjonowanych usług transportu towarów, przedsiębiorca musi spełnić szereg wymagań określonych w Rozporządzeniu WE nr 1071/2009 oraz uzyskać odpowiednie zezwolenia. Do najważniejszych warunków należy posiadanie rzeczywistej i stałej siedziby w jednym z państw członkowskich, posiadanie certyfikatu kompetencji zawodowych, posiadanie odpowiedniej zdolności finansowej, posiadanie dobrej reputacji oraz posiadanie bazy eksploatacyjnej.
W przypadku spełnienia wszystkich wymagań wynikających z przepisów prawa oraz złożenia odpowiedniego wniosku ze wszelkimi niezbędnymi załącznikami, organ właściwy (starostwo powiatowe) w drodze decyzji administracyjnej, udziela zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego. Zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego jest udzielane na czas nieoznaczony.
Uwaga!!! Zezwolenia nie można odstępować osobom trzecim ani przenosić wynikających z niego praw na osobę trzecią.
Informacja za: www.eur-lex.europa.eu, www.abc-szkolenia.com, www.biznes.gov.pl, www.mib.gov.pl, www.poradnikprzedsiebiorcy.pl, www.akademiatransportu.com.pl
