Dyżur a jego rekompensata w czasie pracy kierowcy
Rodzaje rekompensaty dyżuru kierowcy w czasie pracy
W zależności od rodzaju dyżuru pełnionego przez kierowcę przepisy określają różne formy jego rekompensaty. By uniknąć błędów w rozliczeniach warto wiedzieć, w jaki sposób rozliczać kierowcą tego rodzaju czas pracy.
- Dyżur jako dyspozycja po normalnych godzinach pracy w miejscu i czasie wskazanym przez kierowcę.W tym przypadku kierowcy przysługuje wynagrodzenie określone przy jego zatrudnieniu, najczęściej jest to wskazana stawka godzinowa lub miesięczna. Jeśli kierowca w umowie o prace nie ma określonej stawki za pełnienie dyżuru, wówczas przysługuje mu 60% wynagrodzenia. Jest to jednak w praktyce raczej unikane rozwiązanie, gdyż zgodnie z ustawa regulującą czas pracy kierowców warunki wynagradzani nie mogą przewidywać składników, których wysokość jest uzależniona od liczby przejechanych kilometrów lub ilości przewiezionego ładunku, jeśli ich stosowanie mogłoby zagrażać bezpieczeństwu na drogach. Istnieje również możliwość rekompensaty przez udzielenie czasu wolnego w takim samym wymiarze czasu, jak pełniony był dyżur. Nasze prawo nie określa jednak do kiedy taki czas wolny miałby być przez kierowcę odebrany.
- Dyżur jako czas oczekiwania na prowadzenie pojazdu w załodze, czyli gdy pracownik siedzi koło kierowcy, który prowadzi pojazd. Za taki dyżur przysługuje wynagrodzenie w wysokości określonej w przepisach o wynagrodzeniu obowiązujących u danego pracodawcy, nie niższe jednak niż w wysokości połowy wynagrodzenia wynikającego z osobistej stawki zaszeregowania pracownika. Zatem kwota ta stanowi 50% kwoty określonej dla dyżuru wynikającego z dyspozycji pracownika po standardowych godzinach pracy. Ponadto w przypadku dyżuru 50% przepisy prawa nie przewidują możliwości rekompensaty czasem wolnym, jednak w przypadku niewypracowania wymiaru czasu pracy kierowcy, dyżur ten może zostać zaliczony do godzin przestoju po to, by pracodawca nie ponosił podwójnego kosztu zarówno za czas godzin zaplanowanej, a niewykonanej pracy jak i dyżur wynikający z przerwy oraz jazdy w zespole.
- Dyżur jako czas wymaganych przerw wynikających z ustawy lub stosownych rozporządzeń oraz umów międzynarodowych. W tym przypadku dyżur jest rozliczany tak samo, jak dyżur kierowcy spędzającego czas w oczekiwaniu na prowadzenie pojazdu obok swojego zmiennika.
Warto jednak zwrócić uwagę, że pracodawcy najczęściej chcąc uniknąć comiesięcznego dokładnego określania ilości godzin wprowadza ryczałt, który równa się przewidywanej liczbie dyżurów. To rozwiązanie jest jednak kwestionowane przez Państwową Inspekcję Pracy, gdyż Kodeks pracy nie przewiduje w przypadku dyżurów ryczałtowego wynagrodzenia.