Podatek od środków transportowych
Podatek od środków transportowych to podatek lokalny, który muszą płacić posiadacze samochodów ciężarowych, ciągników siodłowych i balastowych, przyczep i naczep oraz autobusów zarejestrowanych w kraju; niezależnie od tego, czy są one używane, czy też stoją bezużytecznie na parkingu. Stawki podatku uchwala każda rada gminy w ramach przepisów krajowych, jednak mogą być one zróżnicowane ze względu na wpływ pojazdu na środowisko naturalne, rok produkcji albo liczbę miejsc do siedzenia.
Niestety wiele podmiotów zobowiązanych do zapłaty podatku popełnia błędy w tej materii; najczęściej w kwestii zapłaty podatku w niewłaściwej wysokości, miejsca i terminu płatności. Grożą za to karne odsetki a nawet postępowanie karno-sądowe, dlatego właściciele pojazdów powinni dobrze znać przepisy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.
Przedmioty opodatkowania podatkiem od środków transportowych
Zgodnie z ustawą z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych przedmiotem opodatkowania podatkiem od środków transportowych są:
- samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony i poniżej 12 ton,
- samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej równej lub wyższej niż 12 ton,
- ciągniki siodłowe i balastowe przystosowane do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów od 3,5 tony i poniżej 12 ton,
- ciągniki siodłowe i balastowe przystosowane do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej lub wyższej niż 12 ton,
- przyczepy i naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalną masę całkowitą od 7 ton i poniżej 12 ton, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego,
- przyczepy i naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalną masę całkowitą równą lub wyższą niż 12 ton, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego,
Podmioty zobowiązane do zapłaty podatku
Podmiotami obowiązanymi do zapłaty podatku od ww. środków transportowych są:
- osoby fizyczne i osoby prawne będące właścicielami środków transportowych,
- jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, na które środek transportowy został zarejestrowany,
- posiadacze środków transportowych zarejestrowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jako powierzone przez zagraniczną osobę fizyczną lub prawną podmiotowi polskiemu,
- jeśli pojazd jest współwłasnością dwóch lub więcej podmiotów, są oni solidarnie zobowiązani do zapłaty podatku od środków transportowych,
- za leasingowane pojazdy podatek od środków transportu płaci firma leasingowa.
Uwaga!!! Podatnikom, wykorzystującym pojazdy (z wyjątkiem autobusów) do wykonywania przewozów w transporcie kombinowanym, należy się zwrot zapłaconego podatku, jeżeli decydują się na korzystanie z kolei – od 25 nawet do 100% kwoty rocznego podatku.
Kiedy powstaje obowiązek podatkowy?
Obowiązek podatkowy powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek transportowy został zarejestrowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, środek transportowy został nabyty (w przypadku nabycia środka transportowego zarejestrowanego) oraz środek transportowy został dopuszczony ponownie do ruchu (po upływie czasu, na jaki została wydana decyzja organu rejestrującego o czasowym wycofaniu tego pojazdu z ruchu).
Z powyższego wynika, że jeśli przedsiębiorca sprzeda pojazd objęty podatkiem od środków transportu, to jest on jeszcze zobowiązany do uiszczenia podatku za miesiąc, w którym nastąpiło przeniesienie własności. Kupujący pojazd natomiast przejmuje taki obowiązek od następnego miesiąca. Także do momentu gdy wydział komunikacji nie wyda decyzji uchylającej decyzję o rejestracji pojazdu, właściciel jest zobowiązany płacić za niego podatek od środków transportu. Żadne inne zdarzenie nie powoduje ustania obowiązku podatkowego.
Uwaga!!! Podatnicy są obowiązani do składania właściwemu organowi podatkowemu, do dnia 15 lutego każdego roku podatkowego, deklaracji DT1 na podatek od środków transportowych. Jeżeli obowiązek ten powstał po tym dniu – w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie tego obowiązku. Złożenia deklaracji można także dokonać w formie elektronicznej.
Stawki opłat podatku od środków transportowych
Jak wspomniano wcześniej wysokość podatku od środków transportu określa rada gminy w odpowiedniej uchwale. Roczna stawka podatku od jednego środka transportu nie może jednak przekroczyć maksymalnych stawek podanych przez ministra finansów na dany rok. Stawki te corocznie ulegają zmianie zgodnie ze wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszych sześciu miesięcy w danym roku.
Maksymalne stawki podatku od środków transportu na 2016 r. wyglądają następująco:
Rodzaj pojazdu |
w 2016 r. |
1) od samochodu ciężarowego, o którym mowa w art. 8 pkt. 1, w zależności od dopuszczalnej masy całkowitej pojazdu:
a) powyżej 3,5 tony do 5,5 tony włącznie b) powyżej 5,5 tony do 9 ton włącznie c) powyżej 9 ton |
811,60 zł 1.353,94 zł 1.624,72 zł |
2) od samochodu ciężarowego, o którym mowa w art. 8 pkt. 2
(z tym, że w zależności od liczby osi, dopuszczalnej masy całkowitej pojazdu i rodzaju zawieszenia stawki podatku nie mogą być niższe od kwot określonych w załączniku nr 1 do ustawy) |
3.100,42 zł |
3) od ciągnika siodłowego lub balastowego, o których mowa w art. 8 pkt. 3 |
1.895,48 zł |
4) od ciągnika siodłowego lub balastowego, o których mowa w art. 8 pkt. 4, w zależności od dopuszczalnej masy całkowitej zespołu pojazdów:
a) do 36 ton włącznie b) powyżej 36 ton (z tym że w zależności od liczby osi, dopuszczalnej masy całkowitej pojazdu i rodzaju zawieszenia stawki podatku nie mogą być niższe od kwot określonych w załączniku nr 2 do ustawy) |
2.396,41 zł
3.100,42 zł |
5) od przyczepy lub naczepy, o których mowa w art. 8 pkt. 5 |
1.624,72 zł |
6) od przyczepy lub naczepy, o których mowa w art. 8 pkt. 6, w zależności od dopuszczalnej masy całkowitej zespołu pojazdów: a) do 36 ton włącznie b) powyżej 36 ton (z tym że w zależności od liczby osi, dopuszczalnej masy całkowitej pojazdu i rodzaju zawieszenia stawki podatku nie mogą być niższe od kwot określonych w załączniku nr 3 do ustawy) |
1.895,48 zł
2.396,41 zł |
7) od autobusu, w zależności od liczby miejsc do siedzenia poza miejscem kierowcy:
a) mniejszej niż 22 miejsca b) równej lub większej niż 22 miejsca |
1.918,50 zł 2.425,51 zł |
Aby obliczyć stawkę podatku należy ustalić ilość pojazdów lub zestawów dla każdej z grup pojazdów i przemnożyć ją przez stawki ustalone przez gminę dla danej grupy. Wyniki wszystkich wyliczeń należy też wykazać w deklaracji.
Ciekawostka!!! Gminy, które naliczają najniższe z możliwych stawki podatku od środków transportu wyróżniane są corocznie przez ZMPD certyfikatem „Gminy Przyjaznej Transportowi Drogowemu”.
Miejsce i termin załatwienia sprawy
Podatek od środków transportu co do zasady wpłaca się w dwóch ratach proporcjonalnie do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminach do dnia 15 lutego i 15 września każdego roku. Należy uiścić go na rachunek budżetu gminy, na terenie której znajduje się miejsce zamieszkania lub siedziba podatnika. W przypadku przedsiębiorstwa wielozakładowego lub podmiotu, w którego skład wchodzą wydzielone jednostki organizacyjne będzie to organ podatkowy, na terenie którego znajduje się zakład lub jednostka posiadająca środki transportowe podlegające opodatkowaniu. W przypadku współwłasności środka transportowego organem właściwym jest organ podatkowy odpowiedni dla osoby lub jednostki organizacyjnej, która została wpisana jako pierwsza w dowodzie rejestracyjnym pojazdu.
Uwaga!!! W przypadku gdy obowiązek podatkowy powstał lub wygasł w ciągu roku, podatek za ten rok ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których istniał obowiązek.
Podsumowując
Podatek od środków transportowych ma szczególne znaczenie dla osób prowadzących działalność transportową. Opodatkowane są pojazdy używane przez firmę w związku z prowadzeniem tejże aktywności gospodarczej. Każdy z wymienionych środków transportowych podlega opodatkowaniu niezależnie od tego, czy wchodzi w skład zespołu pojazdów, czy jest wykorzystywany samodzielnie. Obowiązek podatkowy ciąży na właścicielu pojazdu dopóki pojazd nie zostanie wyrejestrowany (w tym czasowo). Powstanie i wygaśnięcie obowiązku podatkowego następuje również w związku ze zmianą właściciela pojazdu. Za niezapłacenie podatku grozi kara pieniężna w wysokości zależnej od oceny organu podatkowego.
Aby zatem uniknąć problemów związanych z zapłatą podatku należy wcześniej ustalić właściwą gminę, na rachunek której należy wpłacić podatek. Trzeba też poznać stawki podatku obowiązujące w tej gminie na dany rok, prawidłowo wyliczyć i wpłacać w odpowiednich terminach należny podatek.
