Odpowiedzialność przewoźnika w łańcuchu dostaw
Odpowiedzialność, przewoźnik jest jednym z głównych ogniw w łańcuchu dostaw.
To właśnie na nim niestety ciąży największa odpowiedzialność za powierzony do przewozu towar. Przewoźnik nie tylko jednak odpowiada za własne błędy (ewentualne uszkodzenie lub utratę ładunku, niepodstawienie pojazdu, nieterminową dostawę itp.), ale często także za zaniedbania innych uczestników łańcucha transportowego. Praca ta jest zatem bardzo wymagająca i na każdym jej etapie warto wiedzieć, z czym przewoźnikowi przyjdzie się mierzyć i na co powinien zwrócić uwagę, aby chronić swoje interesy. W wielu bowiem przypadkach to właśnie on będzie zmuszony do zapłaty odszkodowania nawet jeśli nie ponosi żadnej winy za powstałe wydarzenie.
Niewłaściwe przygotowanie przesyłek do przewozu
Zgodnie z prawem przewoźnik odpowiada za utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki w czasie pomiędzy jej przyjęciem do przewozu aż do jej wydania oraz za opóźnienie w dostawie bez względu na okoliczności, które to spowodowały. To stosunkowo długi okres, w którym może wydarzyć się naprawdę wiele. Jest jednak kilka podstawowych działań, które pozwolą zminimalizować ewentualne ryzyko.
- Przewoźnik powinien przede wszystkim uczulić swoich kierowców aby zwracali baczną uwagę na sposób przygotowania i opakowania powierzanych przez nadawców i załadowców towarów. Bardzo często bowiem dochodzi do uszkodzenia przesyłek podczas ich przewozu właśnie ze względu na niewłaściwe przygotowanie, nienależyte opakowanie lub nadmierne spiętrowanie palet. W takim przypadku kierowca powinien odmówić przyjęcia frachtów do przewozu, inaczej bardzo często przewoźnik będzie odpowiadał za powstałe z tego tytułu szkody. Na domiar złego uszkodzenie towaru wskutek niewłaściwego przygotowania i opakowania prawie zawsze skutkuje odmową wypłaty odszkodowania z polisy OCP.
Brak należytego zabezpieczenia na środkach transportu
- Oprócz właściwego przygotowania i opakowania przesyłek do przewozu bardzo ważną rolę odgrywa odpowiednie zabezpieczenie towarów na środkach transportu, chroniące ładunki przed przemieszczaniem się a tym samym dające gwarancję bezpiecznego dotarcia do odbiorcy. Każdy jednak rodzaj ładunku powinno zabezpieczać się inaczej (zgodnie ze specyfiką towaru oraz opakowania). Zaniedbania tej kwestii mogą doprowadzić do przesuwania się palet, czy beczek, przewracania się i zgniatania opakowań itp.
- Do najskuteczniejszych i najbardziej popularnych rozwiązań należą pasy mocujące, które zwykle stosuje się przy przewozie ładunków ciężkich i niegniotących się (przepasanie górne lub ukośne).
- Należy jednak pamiętać, że w przypadku ładunków małych, znajdujących się w opakowaniach tekturowych odciągi mogą spowodować liczne uszkodzenia w miejscach ich opasania na kartonach, a w konsekwencji doprowadzić do uszkodzenia wewnętrznego ładunku. Skuteczną metodą zabezpieczającą jest zastosowanie ochraniaczy krawędzi.
- Należy także pamiętać o wypełnieniu wolnych przestrzeni między ładunkami ułożonymi na paletach.
- W przypadku przesyłek w beczkach powinno z kolei stosować się metodę przepasania poziomego oraz dodatkowe zabezpieczenie np. w postaci belek drewnianych, zapobiegających przesuwaniu się beczek wewnątrz samochodu.
- Przewoźnik powinien zgłosić wysyłającemu wszelkie uwagi (z odpowiednim wpisem do listu przewozowego) w przypadku niemożności należytego zabezpieczenia towaru do transportu z winy nadawcy. Kierowca w skrajnych przypadkach może także (wręcz powinien) odmówić przyjęcia przesyłki niewłaściwie przygotowanej do przewozu.
Wypadki drogowe
- Do różnorakich uszkodzeń, częściowych i całkowitych zniszczeń przewożonych ładunków; w tym uszkodzeń środka transportu, dochodzi najczęściej wskutek wypadków drogowych. Ich przyczyną jest zazwyczaj nieprzestrzeganie przepisów drogowych, a więc zbyt duża prędkość, niedostosowanie prędkości do warunków jazdy, czy zły stan techniczny pojazdów. Jednakże częstą przyczyną wypadków jest także zmęczenie kierowców (wykonywanie przewozów w stanie obniżonej sprawności psychofizycznej. Warto zatem zadbać o odpowiednie szkolenia kierowców w zakresie bezpiecznej jazdy oraz przestrzegać przepisów pracy i odpoczynku kierowców.
Uwaga!!! Przewoźnik musi zdawać sobie sprawę z tego, że odbiorca może niekiedy odmówić przyjęcia towaru (po wypadku drogowym) nawet w przypadku braku widocznej szkody w przesyłce.
Ryzyko kradzieżowe
- Przewoźnik odpowiada za towar podczas całej trasy przejazdu. Do naturalnych rzeczy podczas procesu przewozu należą postoje. Właśnie podczas parkowania zwiększa się też ryzyko kradzieżowe. Niewłaściwe miejsca postojowe oraz brak należytego dozoru pojazdu podczas postoju mogą doprowadzić do włamania, kradzieży ładunków, a nawet całych zestawów. Warto zatem wcześniej zaplanować trasę z uwzględnieniem sprawdzonych, strzeżonych parkingów oraz uczulić kierowców aby cały czas monitorowali pozostawiony przez siebie pojazd oraz zachowali wzmożoną czujność.
Wydanie ładunku
- Przewoźnik ponosi odpowiedzialność także za przygotowanie ładunku do wydania odbiorcy. Polega ono przede wszystkim na usunięciu zabezpieczeń. I tu nierzadko dochodzi do uszkodzeń towarów wskutek np. nieumiejętnego zdjęcia pasów, belek, klinów itp.
- Innym ryzykiem podczas wydania ładunku odbiorcy jest częste wydanie towaru osobie nieupoważnionej (innej niż wskazana w liście przewozowym). Kierowca winien powstrzymać się także od wydania towaru w sytuacji, gdy występuje inny adres lub nastąpiła nagła zmiana miejsca rozładunku. Ma też obowiązek powiadomić natychmiast o tym przewoźnika.
Podsumowując
Odpowiedzialność przewoźnika w łańcuchu dostaw jest ogromna. Zważywszy na fakt, że podczas przewozów może dojść do różnych (dających się przewidzieć i nie) zdarzeń, warto pomyśleć zawczasu o wszelkich środkach bezpieczeństwa i formach zapobiegania szkód. Szkoda w towarze może bowiem stanowić duże zagrożenia dla działalności i płynności finansowej przewoźnika. Przede wszystkim należy wprowadzić odpowiednie procedury w firmie oraz szkolenia pracowników (głównie kierowców). W ten sposób przewoźnik zminimalizuje ryzyko oraz ochroni swój interes i nierzadko dobre imię.