Zarządzający transportem – czy warto nim być po zmianach?
Czego możesz spodziewać się pełniąc rolę zarządzającego transportem
Jeśli planujesz pełnić funkcję zarządzającego transportem, ale jeszcze do końca nie wiesz, co to faktycznie oznacza, ten tekst jest dla Ciebie. W krótkiej i zwięzłej formie postaram się przybliżyć Ci, przede wszystkim: co musisz zrobić, aby zyskać odpowiednie uprawnienia, za co będziesz odpowiadał i jakie to rodzi dla Ciebie konsekwencje. Jak się bowiem okazuje to nie jest ciepła posadka, przynajmniej nie od 3 września 2018 roku.
- Po co certyfikat kompetencji zawodowych przewoźnika w transporcie drogowym?
- Czym zajmuje się zarządzający transportem?
- Jakie warunki trzeba spełnić, żeby zostać zarządzającym transportem?
- Kto może pełnić funkcję zarządzającego transportem?
- Jaka odpowiedzialność wiąże się z tym stanowiskiem?
Jak się okazuje w transporcie ciężkim (powyżej 3,5 t), żeby przewieźć ładunek z punktu A do punktu B i móc zarabiać na tym pieniądze trzeba najpierw czegoś się nauczyć. Nie może tego zrobić pierwszy lepszy przechodzień z ulicy – całe szczęście! Transport wiąże się z dużą odpowiedzialnością, za ludzi, towar, bezpieczeństwo na drogach. Dlatego ustawodawca wprowadził konieczność zdobycia tzw. certyfikatu kompetencji zawodowych przewoźnika. Według przepisów ustawy z 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz.U. 2001 nr 125 poz. 1371) jego posiadanie jest warunkiem zdobycia licencji spedycyjnej, krajowego zezwolenia na przewóz rzeczy oraz wspólnotowej licencji na transport drogowy rzeczy. Również przepisy unijne kładą nacisk na posiadanie przez przewodnika odpowiednich kompetencji zawodowych i w Rozporządzeniu PE Rady (WE) Nr 1071/2009 ustanawiającego wspólne zasady dotyczące warunków wykonywania zawodu przewoźnika drogowego w art. 3 wskazuje, że przewoźnik, aby wykonywać swój zawód musi posiadać odpowiednie kompetencje zawodowe. Daje mu jednak możliwość manewru i już w art. 4 pozwala wykonywać działalność pod warunkiem wyznaczenia na podstawie umowy tzw. zarządzającego transportem.
Zawód przewoźnika drogowego rzeczy oznacza według art. 2 Rozporządzenia 1071/2009 „działalność każdego przedsiębiorcy wykonującego w celach zarobkowych transport rzeczy, środkami takimi, jak pojazd silnikowy lub zespół pojazdów”.
Zarządzający transportem oznacza natomiast „osobę fizyczna zatrudnioną przez przedsiębiorcę lub, jeżeli przedsiębiorca jest osobą fizyczną, tę osobę fizyczną lub, w razie potrzeby, inną osobę fizyczną wyznaczoną przez tego przedsiębiorcę na podstawie umowy, zarządzająca w sposób rzeczywisty i ciągły operacjami transportowymi przedsiębiorcy”. Co to oznacza, gdy zrezygnujemy z prawniczego żargonu? Tylko tyle, że jeśli przewoźnik ma do tego kompetencje sam może być zarządzającym transportem, a jeśli ich nie posiada może wyznaczyć do tego inną osobę, która posiada certyfikat kompetencji zawodowych i będzie pełnić te funkcję w firmie.
Czym będzie się zajmował zarządzający transportem, jeśli jest to osoba z zewnątrz, tzn. wyznaczona przez przewoźnika na podstawie umowy? Okazuje się, że trzeba to właśnie w umowie ściśle określić. Do obowiązków takiej osoby będzie należało zatem:
- utrzymanie i konserwacja pojazdów,
- sprawdzanie umów i dokumentów przewozowych,
- podstawowa księgowość,
- przydzielanie ładunków lub usług kierowcom i pojazdom,- sprawdzanie procedur związanych z bezpieczeństwem.
Uwaga! Zarządzający transportem może obsługiwać maksymalnie 4 firmy i realizować transporty w oparciu o flotę licząca łącznie nie więcej niż 50 pojazdów. Wszystkie formy umów są liczone łącznie, nie ma zatem znaczenia, czy jest to umowa o pracę, zlecenie, czy udziały.
Żeby stać się zarządzającym transportem trzeba w zasadzie spełnić dwa warunki:
– posiadać dobrą reputację,
– posiadać certyfikat kompetencji zawodowych.
Certyfikat można zdobyć zdając dwuetapowy egzamin organizowany kilka razy w roku przez Instytut Transportu Samochodowego w różnych miastach w Polsce. Egzamin składa się z dwóch części: testowej i praktycznej. Test obejmuje zakresem zagadnienia z dziedziny:
– prawa cywilnego,
– prawa handlowego,
– prawa socjalnego,
– prawa podatkowego,
– działalności gospodarczej i zarzadzania finansami przedsiębiorstwa,
– dostępu do rynku,
– norm technicznych i technicznych aspektów działalności,
– bezpieczeństwa drogowego.
W części praktycznej zdający ma za zadanie rozwiązać dwa zadania, z czego jedno dotyczy rozliczenia czasu pracy kierowcy.
Dokładny wykaz zagadnień znajdziesz na stronie www.its.waw.pl w zakładce „Oferta”.
Żeby przygotować się do egzaminu można uczestniczyć w szkoleniach, które nie są jednak prowadzone przez Instytut. Ich wykaz znajdziesz na stronie tej instytucji. Szkolenia nie są oczywiście obowiązkowe. Koszt takiego egzaminu to łącznie ok. 800 zł.
Rozporządzenie 1071/2009 mówi o następujących osobach:
– pracownik,
– dyrektor,
– właściciel lub udziałowiec,
– inna osoba zarządzająca.
Dodatkowym warunkiem jest jeszcze posiadanie miejsca zamieszkania na terenie Wspólnoty.
W ostatnim czasie, tzn. od 3 września 2018 roku zmieniła się sytuacja osób zarządzających transportem, ponieważ weszła wtedy uchwalona 5 lipca nowelizacja ustawy o transporcie drogowym oraz niektórych innych ustaw. Co zmieniła ta nowelizacja? Pojawił się mianowicie nowy system kar dotyczący kierowców, przedsiębiorców oraz zarządzających transportem: zmienił się taryfikator, ale także sposób nakładania kar.
Od 3 września przewoźnik może otrzymać karę od 50 zł do 12 tys. zł za każde naruszenie, przy czym w czasie jednej kontroli suma tych kar maksymalnie może wynieść 12 tys. zł.
Na zarządzającego transportem może zostać w trakcie kontroli nałożona kara w wysokości od 200 zł do 2 tys. zł, przy czym ich suma przy jednorazowej kontroli nie może być większa niż 3 tys. zł.
Taryfikator zawiera także podział naruszeń, który został dostosowany do unijnych wymogów i znajduje odzwierciedlenie w internetowym systemie rejestrowania naruszeń w transporcie (Krajowy Rejestr Elektroniczny Przedsiębiorców Transportu Drogowego). Są to naruszenia poważne (PN), bardzo poważne naruszenia (BPN) oraz najpoważniejsze (NN). Ma to bezpośrednie przełożenie na możliwość utraty dobrej reputacji, a w rezultacie nawet utratę uprawnień.
Co niezwykle ważne GITD może teraz nakładać kary w trybie administracyjnym, a nie jak było wcześniej wykroczeniowym. Zatem nie jest istotne stwierdzenie winy, wystarczy ustalenie faktu naruszenia prawa, żeby nałożyć na przedsiębiorcę lub zarządzającego transportem karę pieniężną. Oznacza to, że od 3 września odpowiedzialność zarządzającego zdecydowanie wzrosła.
Podsumowanie
Jak widzisz, żeby pełnić rolę zarządzającego transportem trzeba włożyć w to pewien wysiłek. Nie jest to oczywiście wielka przeszkoda, ale jednak trzeba ją pokonać. Od pewnego czasu zwiększyła się także odpowiedzialność finansowa osoby na tym stanowisku, co sprawia, że warto się zastanowić, komu użyczać swoich kompetencji i na jakich zasadach będzie się to odbywać.
Źródła:
Łukasz Włoch, „Zawód – zarządzający transportem”, TSL Biznes 5/2019 (102), str. 30-31;
https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2009:300:0051:0071:PL:PDF
https://www.biznes.gov.pl/pl/publikacje/2071-transport-drogowy-zatrudnienie-osoby-posiadajacej-komprtencje
https://www.its.waw.pl/9853,pl,Zakres-wymaganej-wiedzy.html
9 marca, 2022 @ 8:34 pm
Jaka odpowiedzialność spoczywa na osobie posiadającej certyfikat kompetencji zawodowych w czystej spedycji?
Spedycja musi posiadać licencję spedycyjną, do jej wyrobienia potrzebna jest osoba z certyfikatem.