Wszystko co powinieneś wiedzieć o gestii transportowej

Gestia transportowa jest to zbiór praw i obowiązków, zastrzeżonych w umowie kupna-sprzedaży, dotyczący organizacji przewozu towaru oraz związanych z nim kosztami. W języku angielskim termin ten oznacza zarządzanie przewozem (management of carriage).

• Obaj partnerzy handlowi, czyli kupujący i sprzedający podejmują wcześniej decyzję o gestii transportowej, często przystępując do negocjacji kontraktu.
• Umowa jest dwustronna i nie zawsze można zawrzeć ją na dogodnych dla siebie warunkach.
  Partnerzy muszą zdecydować na jakich zasadach chcieliby zawrzeć kontrakt (z własną, czy obcą gestią transportową).
• Każda ze stron analizuje ryzyko i korzyści jakie wiążą się z przejęciem gestii transportowej. W umowie zlecenia zawiera się informacje kto wybiera rodzaj transportu, trasę, przewoźnika czy spedytora, a także termin dostawy i odbioru towaru.

Organizacja transportu wymaga określonych działań i zaangażowania. Trzeba wziąć pod uwagę ryzyko wzrostu cen usług przewozowych, kształtowanie się stawek frachtowych, ewentualne trudności w zakupie określonych usług, politykę państwa itd. Często firmy korzystają w takich przypadkach z rad ekspertów (spedytorów, firm logistycznych czy operatorów przewozów mulitimodalnych).

Strona odpowiedzialna za transport ma bezpośredni wpływ na cały proces transportowy. Wybiera ona zatem: gałąź transportu (morski, kolejowy, lotniczy, drogowy, śródlądowy, multimodalny ), rodzaj transportu, trasy przewozu, środek przewozu, porty załadunku/wyładunku, ewentualne inne podmioty niezbędne do realizacji przewozu.
Ma także wpływ na termin realizacji przewozu (odbioru lub dostawy). Dzięki temu strona ta ma możliwość decydowania o sposobie i warunkach przewozu, a co za tym idzie obniżenia kosztów np. poprzez zorganizowanie transportu we własnym zakresie, wykorzystanie powiązań z różnymi realizatorami procesu transportowego na korzystnych warunkach.

Także w handlu zagranicznym dzięki określonej formule handlowej wynika, która ze stron umowy i na jakim odcinku posiada gestię transportową. Gestia transportowa może mieć różny zasięg. Eksporter może bowiem mieć obowiązek zorganizować transport do miejsca przeznaczenia, do portu przeznaczenia, do granicy kraju tranzytowego itp., a importer z kolei może mieć obowiązek zorganizowania przewozu od miejsca wysyłki czy portu załadunku.

Własna gestia transportowa występuje wówczas, gdy do eksportera lub importera należy obowiązek zorganizowania przewozu i pokrycie kosztów na dłuższym odcinku. Gestia transportowa może być także mieszana. Sprzedający odpowiada za transport do portu załadunku, a za pozostałą część przewozu odpowiada już kupujący (występuje najczęściej w transporcie morskim). W Polsce, gestia transportowa najczęściej oddawana jest partnerowi handlowemu o warunkach handlowych dotyczących organizacji transportu w handlu międzynarodowym, w tym o gestii transportowej mówi Incoterms (Międzynarodowe Reguły Handlu). W transporcie drogowym najczęściej gestia transportowa leży po stronie sprzedawcy. Oznacza to, że towar sprzedawany jest wraz z dostawą do kupującego. Wszystko jednak zależy od wynegocjowanych warunków między stronami. Gestia transportowa sięga od wydania towaru do punktu jego przeznaczenia.