Co to jest ADR
Konwencja ADR to europejski zbiór przepisów dotyczących drogowego przewozu towarów i ładunków niebezpiecznych zgodnie z zaleceniami Komisji Narodów Zjednoczonych ONZ. ADR to inaczej międzynarodowy regulamin stosowany w przewozie towarów niebezpiecznych, który omawia zagrożenia jakie powoduje przewóz ładunków niebezpiecznych oraz sposoby zapobiegania tym zagrożeniom.
Materiały niebezpieczne to przedmioty wybuchowe, substancje zapalne, trujące, zakaźne, żrące czy promieniotwórcze. W myśl ADR transport takich ładunków jest zabroniony lub dopuszczony jedynie na warunkach określonych w przepisach.
Umowa ADR bardzo dokładnie i szczegółowo opisuje warunki bezpiecznego transportu towarów niebezpiecznych na drogach. Została ona sporządzona i wydana 30 września 1957 r. w Genewie przez Europejski Komitet Transportu Wewnętrznego. Polska usankcjonowała ją w 1975 r. Umowa ADR jest nowelizowana co dwa lata w roku nieparzystym i obecnie funkcjonuje już w 46 państwach. Konwencja ADR składa się z umowy właściwej oraz z załączników A i B do umowy.
Umowa właściwa określa stosunki prawne między krajami, natomiast załączniki zawierają przepisy regulujące warunki przewozu poszczególnych materiałów niebezpiecznych w transporcie międzynarodowym. Załączniki podzielono na 9 części tematycznych.
Załącznik A o nazwie „Przepisy dotyczące materiałów i przedmiotów niebezpiecznych” określa przepisy ogólne, charakteryzuje podział wszystkich produkowanych materiałów niebezpiecznych na świecie na 13 klas zagrożeń i zawiera szczegółową klasyfikację tych materiałów w poszczególnych klasach. Zgodnie z ADR każdemu ładunkowi musi zostać nadany specjalny czterocyfrowy numer UN, który określa niebezpieczne właściwości danego produktu.
Załącznik ten określa także ogólne i szczegółowe warunki pakowania towarów niebezpiecznych, oznakowania towarów, opakowań i pojazdów (wymagane są oznakowania towaru nalepkami ostrzegawczymi, a samochodów pomarańczowymi tabliczkami odblaskowymi w kształcie prostokąta). Załącznik A określa także warunki badań technicznych, warunki przewozu i manipulowania ładunkiem w sztukach, kontenerach i cysternach oraz zakazy ładowania razem towarów niebezpiecznych w jednym pojeździe.
Załącznik B o nazwie „Przepisy dotyczące pojazdów i przewozu” określa wymagania dotyczące konstrukcji i dopuszczenia pojazdów do przewozu ładunków niebezpiecznych, ich dodatkowego wyposażenia, wymaganą dokumentację, nadzorowanie pojazdów oraz ograniczenia przejazdu przez tunele, charakteryzuje wymagania dotyczące załogi pojazdu i osób uczestniczących w przewozie (np. zgodnie z umową kierowcy oraz wszyscy zatrudnieni przy przewozie muszą mieć szkolenia, egzamin i posiadać zaświadczenie ADR). W tym załączniku umowa określa także szczegółowe zadania i kompetencje doradcy ds. bezpieczeństwa w przewozie towarów niebezpiecznych.
Doradca DGSA jest od 2003 r. stanowiskiem prawnie wymaganym i nie dotyczy wyłącznie firm transportowych. Wszystkie przedsiębiorstwa związane z załadunkiem lub rozładunkiem materiałów niebezpiecznych mają obowiązek wyznaczyć taką osobę. ADR charakteryzuje proces szkolenia i egzaminowania doradców, którzy następnie pomagają firmom przewozowym poznać i wdrożyć przepisy ADR.
Każda część przepisów ADR zawiera kompletny zbiór wymagań z wydzielonej dziedziny np. klasyfikacji, procedur wysyłkowych/nadawczych, itp. i adresowana jest do określonej grupy użytkowników. Adresatami przepisów ADR są wszyscy uczestnicy przewozu, a więc przewoźnicy, producenci materiałów niebezpiecznych oraz ich nadawcy, projektanci opakowań i cystern, dozór techniczny (jednostki badawcze i dopuszczające), producenci pojazdów oraz odbiorcy materiałów niebezpiecznych. ADR umożliwia szybkie i precyzyjne określenie wymagań przewozowych oraz przyczynia się do jednolitego sposobu interpretacji przepisów w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych.