Zmiana przepisów ustawy o transporcie drogowym (dobra reputacja)
Za co przewoźnik może stracić dobrą reputację?
- Cel nowelizacji
- Czym jest dobra reputacja? Za co można ją stracić?
- Wyższe wymogi dotyczące zachowania dobrej reputacji
- Obowiązki organu dokonującego oceny
- Podsumowując
- 7 najpoważniejszych naruszeń mogących prowadzić do utraty dobrej reputacji
Ustawa o transporcie drogowym doczekała się kolejnej nowelizacji. Główne zmiany w przepisach dotyczą wymogów zachowania dobrej reputacji przez przewoźników oraz zarządzających transportem. Jakie naruszenia mogą doprowadzić do utraty dobrej reputacji?
4 listopada 2016 r. Sejm po rozpatrzeniu poprawek Senatu uchwalił ostatecznie przepisy dotyczące zmiany Ustawy o transporcie drogowym. Nowela ma na celu utworzenie Krajowego Rejestru Elektronicznego Przedsiębiorców Transportu Drogowego oraz zmianę obowiązujących przepisów określających warunki, które przedsiębiorca i zarządzający transportem muszą spełniać, aby zapewnić zgodność z wymogiem dobrej reputacji.
Niniejsza ustawa ma służyć wykonaniu prawa Unii Europejskiej w zakresie wypełnienia przez Polskę zobowiązań dotyczących utworzenia i prowadzenia krajowego rejestru elektronicznego przedsiębiorców transportu drogowego oraz stosowaniu rozporządzenia Komisji (UE) nr 2016/403 z dnia 18 marca 2016 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009 w odniesieniu do klasyfikacji poważnych naruszeń przepisów unijnych, które mogą prowadzić do utraty dobrej reputacji przez przewoźnika drogowego.
Przepisy o dobrej reputacji wchodzą w życie 14 dni od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
-
Czym jest dobra reputacja przewoźnika?
Dobrą reputacją muszą cieszyć się przedsiębiorcy wykonujący zawód przewoźnika drogowego oraz zarządzający transportem. Dobra reputacja to inaczej ogół niekaralności za przestępstwa, wykroczenia lub inne naruszenia prawa wynikające z regulacji unijnych oraz norm krajowych. Dobra reputację potwierdza zaświadczenie z krajowego rejestru karnego o niekaralności za przestępstwa oraz oświadczenie przedsiębiorcy o niekaralności za poważne naruszenia przepisów wspólnotowych.
Wymóg dobrej reputacji nie jest lub przestał być spełniony jeżeli wobec przedsiębiorcy, zarządzającego transportem lub osoby fizycznej uprawnionej do wykonywania zadań zarządzającego transportem w imieniu przedsiębiorcy orzeczono prawomocny wyrok skazujący za przestępstwa umyślne w dziedzinach:
- prawo handlowe
- prawo upadłościowe
- płace i warunki zatrudnienia w zawodzie
- prawo o ruchu drogowym
- odpowiedzialność zawodowa
- handel ludźmi lub narkotykami
Dobrą reputację traci się również z chwilą, gdy zarządzający transportem lub przedsiębiorca transportowy zostali, w jednym lub kilku państwach członkowskich, skazani za poważne przestępstwo lub nałożono na nich sankcje za poważne naruszenie przepisów wspólnotowych dotyczących:
- czasu prowadzenia pojazdu i odpoczynku kierowców
- czasu pracy oraz instalacji i używania urządzeń kontrolnych
- maksymalnej masy i wymiarów pojazdów użytkowych w ruchu międzynarodowym
- kwalifikacji wstępnej i ustawicznego kształcenia kierowców
- badań technicznych pojazdów silnikowych
- dostępu do rynku międzynarodowych przewozów drogowych rzeczy lub osób
- bezpieczeństwa w drogowym przewozie towarów niebezpiecznych
- instalacji i używania ograniczników prędkości (w niektórych rodzajach pojazdów)
- praw jazdy
- dostępu do zawodu
- transportu zwierząt
W ustawie z dnia 4 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym doprecyzowano jakie przestępstwa będą kwalifikowane jako poważne. Ich popełnienie będzie właśnie skutkować utratą dobrej reputacji. Skazanie za którekolwiek z tych przestępstw będzie uzasadniało wszczęcie postępowania administracyjnego.
W nowej ustawie dodano zapis, iż za przestępstwa w zakresie spełniania wymogu dobrej reputacji uznaje się przestępstwa umyślne określone w Kodeksie karnym tj.:
- przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji (m.in. sprowadzenie katastrofy w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym zagrażającej życiu albo zdrowiu wielu osób bądź mieniu w wielkich rozmiarach, prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, spowodowanie wypadku w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo ucieczka z miejsca zdarzenia, handel ludźmi)
- przestępstwa przeciwko środowisku
- przestępstwa przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową
- przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu
Dodatkowo będą to przestępstwa określone w Kodeksie spółek handlowych, przestępstwa określone w Prawie upadłościowym, przestępstwa określone w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii oraz przestępstwa określone w Prawie restrukturyzacyjnym (wszystkie w ramach niektórych przepisów karnych).
Trzy poważne naruszenia lub jedno bardzo poważne naruszenie (w przeliczeniu na kierowcę na rok w danym przedsiębiorstwie) powoduje wydanie przez organ przedsiębiorcy ostrzeżenia o możliwości wszczęcia procedury utraty dobrej reputacji. Dodatkowo za poważne naruszenia przedsiębiorcę będzie można ukarać zmniejszeniem ilości wypisów z licencji.
Zapisy ustawy jednoznacznie wskazują, iż konsekwencją wydania wobec osoby wykonującej działalność w zakresie transportu drogowego wyroku skazującego za określone w ustawie kategorie przestępstw, jest wydanie decyzji administracyjnej stwierdzającej utratę dobrej reputacji.
Organ dokonujący oceny dobrej reputacji przedsiębiorcy jest zobowiązany jednak do zasięgnięcia opinii polskiej organizacji o zasięgu ogólnokrajowym zrzeszającej przewoźników drogowych, działającej od co najmniej 3 lat, której przedsiębiorca jest członkiem. Opinia ta może mieć istotne znaczenie dla organu wydającego w sprawie decyzję administracyjną. Oznacza to również, że środowisko transportowe zyska prawo do oceny reputacji przedsiębiorcy.
Zgodnie ze znowelizowanym brzmieniem przy dokonywaniu oceny dobrej reputacji, właściwy organ będzie musiał brać także pod uwagę zarówno liczbę stwierdzonych naruszeń w porównaniu z liczbą kierowców u danego przedsiębiorcy, jak i fakt wdrożenia procedur naprawczych w przedsiębiorstwie, a także interes społeczny kontynuacji działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę. Po wydaniu decyzji stwierdzającej utratę dobrej reputacji przez przedsiębiorcę organ zawiesza zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego minimum na rok. Jeżeli to zarządzający transportem utraci dobrą reputację utraci certyfikat kompetencji zawodowych minimum na rok.
Przepisy w zakresie dobrej reputacji będą dotyczyły zarówno przewoźników międzynarodowych, jak i krajowych. W przypadku tych drugich nie będzie się stosować jednak procedury ostrzeżenia oraz procedury zawieszenie części wypisów.
Przewoźnicy podchodzą do nowej ustawy z pewną dozą nieufności. Obawiają się oni większego ryzyka utraty dobrej reputacji. Przedstawiciele środowisk przewoźników są jednak zdania, że zmiany przepisów są dobre, gdyż umożliwią one działalność transportową tylko tym, którzy spełniają podstawowe wymogi rynku; w tym właśnie dobrą reputację.